Zonder enige twijfel is het coffeeshopbeleid een van de meest beladen onderwerpen die op de agenda van de raadscommissies en raadsvergaderingen verschijnt.

Burgemeester Blanksma van Helmond had behoefte aan het verruimen van de criteria voor het vestigen van een tweede coffeeshop. Een besluit daartoe was door de gemeenteraad genomen in juni 2008. Daarom zocht zij politiek draagvlak voor die verruiming in juni 2013 in de raad. Op 11 maart 2014 heeft burgemeester Elly Blanksma de raad gevraagd om de richtinggevende criteria te herbevestigen. De enige wijziging ten opzichte van 2008 was dat nu parallel aan de verhuizing van de coffeeshop aan de Wolfstraat ook een ander exploitant zich mocht melden. Dit om een monopoliepositie of het wegvallen van 1 coffeeshop te voorkomen. De criteria zijn steeds vastgesteld zonder dat de raad, vanwege de gevoeligheid van de informatie, inzicht kreeg hoeveel van de ‘geschikte’ panden hierdoor toe- of afgevoerd werden van de lijst.

Op 16 juni 2014 gaf de burgemeester aan dat ze met een beleidsregel had willen komen om een tweede coffeeshop mogelijk te maken, gebaseerd op het extra besluit van 11 maart 2014. Hier zag ze echter vanaf, omdat ze graag van de politiek wilde horen welke criteria konden worden losgelaten om te komen tot twee coffeeshops. Zij vroeg met andere woorden de raadsleden om na te denken over de verruiming van de criteria als grondslag voor een nadien vast te stellen beleidsregel. Niet één keer is er gesproken over het terugbrengen van het aantal coffeeshops naar één! Het doel was en bleef de verhuizing van de coffeeshop Wolfstraat naar een andere locatie en het toestaan van een andere coffeeshop.

Op verzoek van de PvdA en D66 is er met de fractievoorzitters gesproken over de versoepeling van de criteria. De gesprekken waren er om: (1) inzicht te krijgen welke effecten de criteria hebben op het mogelijk en/of onmogelijk maken van ‘geschikte’ locaties, (2) een poging te wagen om de criteria zo aan te passen dat de burgemeester ook de wens van de raad kan waar maken en (3) de belofte om de coffeeshop aan de Wolfstraat te verhuizen (eindelijk) – te kunnen voldoen. Breed draagvlak was gewenst gezien de politieke gevoeligheid van dit dossier en de bedreigingen aan het adres van oud-burgemeester Jacobs. Helaas hebben verschillende commissie overleggen niet geleid tot breed draagvlak.

De burgemeester stelt dit ook vast in haar brief (d.d. 4 november 2014), maar neemt op basis hiervan een besluit diametraal aan eerdere besluiten van de raad. Inderdaad, er is geen breed draagvlak, maar is hiermee ook een meerderheid uitgesloten? Is dat niet waar democratie om draait? Wij kunnen ons niet voorstellen dat politieke partijen in Helmond, op het CDA na, zich kunnen vinden in het besluit van de burgemeester. Noch bewoners of winkeliers die zich al jaren inspannen om de omgeving van de Wolfstraat/ Heistraat levendig te houden en blijven investeren in de wijk (ook vanwege de belofte de coffeeshop te verhuizen)!

De burgemeester beargumenteert verder dat ze afziet van twee coffeeshops, omdat de landelijke trend is dat het aantal coffeeshops afneemt. Dit is een nieuw argument, maar hoe zit dat precies? Het aantal coffeeshops neemt landelijk inderdaad af, met ongeveer twee-en-een-half procent, maar deze daling wordt vooral veroorzaakt door het sluiten van coffeeshops in grensgemeenten (vanwege specifieke overlast door drugtoeristen, dit speelt in Helmond niet) of in gemeenten zoals Eindhoven, waar meer coffeeshops zijn dan het landelijk gemiddelde, ongeveer 1 coffeeshop per 30.000 inwoners. Op basis van dit getal zouden 3(!) coffeeshops gerechtvaardigd zijn in Helmond, zeker als je meeneemt dat in de hele regio geen enkele coffeeshop te vinden is.

Waarom passeert de burgemeester het advies van de politie, om overlast te kunnen spreiden, om te komen tot twee coffeeshops? Wachten we tot de (illegale) drugoverlast stijgt als, om wat voor reden dan ook, de huidige coffeeshop (tijdelijk) moet sluiten? Hoe zit het met de onwenselijke monopoliepositie? Veel vragen waar wij en vele inwoners in Helmond mee zitten.

Dit besluit kent helaas geen winnaars, hooguit de coffeeshophouder aan de Wolfstraat. De raad wilde een tweede coffeeshop. De belofte is steeds geweest dat de coffeeshop uit de Wolfstraat zou verhuizen. Het begon met de wens de criteria te verruimen. We zijn nu beland op een punt dat we dachten al lang achter ons gelaten te hebben. Het coffeeshopbeleid kwam van de regen in de drup. Het laatste woord hierover is nog niet gesproken.

D66-fractievoorzitter Noureddine Zarroy
PvdA-fractievoorzitter Mohammed Chahim