4reacties

Helmondse Helden: Willem van Asten

logo of embleem van Helmondse HeldenFabrikant Willem van Asten (1895 – 1969) kwam uit een filantropisch geslacht. Deze traditie was ingezet door een zwager van zijn opa, Willem Diddens, medegrondlegger van de weverij Diddens & van Asten. De kinderloze Diddens had zich daaruit teruggetrokken na de dood van zijn vrouw en raakte steeds meer begeesterd door de missiegedachte die aan het eind van de negentiende eeuw opbloeide. Ter wille van een seminarie in Nankin, China, organiseerde hij op Brabantse markten unieke presentaties met kinderen die als mandarijn waren verkleed en bracht hij beurzen aan de man voor Chinese priesterstudenten. Uiteindelijk zou hij zijn hele vermogen van een paar ton aan de missie schenken. Hoewel er weinig concreets van deze activiteiten zal zijn overgebleven, werden de Van Astens door dit voorbeeld aangestoken. Een oom van de onderhavige Willem, die dezelfde naam als hij droeg, zou zich zelfs hoofdzakelijk met liefdadigheid bezighouden.
Willem van Asten was allereerst ondernemer. Net afgestudeerd aan de textielschool van Mönchen-Gladbach voegde hij al een spinnerij aan het familiebedrijf toe en onder hem werd het dekenmerk Didas een nationaal begrip. De fabriek groeide van een paar honderd tot bijna duizend man, ondanks tussentijdse dieptepunten in de jaren dertig en veertig.

Willem van Asten , HelmondOmdat Willem tevens zitting nam in besturen van landelijke werkgeversverenigingen werd hij een captain of industry genoemd. Zijn stadgenoten smulden van die term. Hij mag ook symbool staan voor een kundig Helmond, een professioneel Helmond, terwijl tegenwoordig veel dingen binnen en buiten de stad zo amateuristisch en onbenullig aandoen. Hij dicteerde zijn secretaresse brieven in het Frans, Duits en Engels en hoefde zich nooit te verontschuldigen voor fouten, want die maakte hij gewoon niet.
Frappant is wel dat hij eind jaren zestig, toen de textielcrisis in Enschede al hevig huishield, nog meende dat Helmond zich weinig zorgen hoefde te maken. Als argument voerde hij aan dat hier de bedrijven relatief klein waren en men zich niet toelegde op blinde massaproductie maar op kwaliteit en marketing. Hoe snel de situatie kon wijzigen ervoer zijn zoon Alfred. Luttele jaren na Willems overlijden constateerde Alfred dat mensen bijna van de ene dag op de andere geen dekens meer kochten en fuseerde hij uit nood met Raymakers.
Zowel op als buiten zijn werk was Willem een bon catholique: bescheiden, makkelijk en afkerig van al te mondaine zaken. Voor de kenners toonde zijn gezicht ook bon catholique: het was perfect rond. Antropologisch zou het interessant zijn om uit te vissen waar dit gezicht vandaan komt. Uit Drenthe, de Baltische staten, of uit Vlaanderen?
Willem woonde tegenover de Mariakerk in de Wilhelminalaan en werd vaak door zijn overbuurman deken Van Haaren aangeschoten om mensen financieel te helpen. Drie doelen lagen Willem extra na aan het hart: kerkenbouw, het ziekenhuis en het Carolus Borromeus College. In dat verband heeft hij zeer hoge donaties gedaan, maar hoe hoog weten alleen de betrokkenen. In één geval kan wel een vage schatting worden gemaakt. In de geschiedenis van het Carolus Borromeus College staat hij te boek als financier van het vroegere schoolgebouw aan de Mierloseweg. Om dit in perspectief te plaatsen: hoeveel zou het vandaag kosten om zo’n pand te realiseren? Acht miljoen euro, tien miljoen euro?
Dat zijn vrijgevigheid extreem was bewijst het feit dat hij op zijn zeventigste de hoogste pauselijke onderscheiding kreeg, Commandeur in de Orde van St. Gregorius de Grote. Bisschop Mutsaerts kwam hiervoor speciaal uit ‘s-Hertogenbosch en de Helmondse Courant deed geïmponeerd verslag van alle huldeblijken. De verslaggever betoogde dat in heel Nederland slechts enige tientallen personen deze eer te beurt was gevallen en in Helmond nog niemand.
Een cynische les: als het om goede gaven gaat is de mensheid blijkbaar kort van memorie, want niet zo heel lang daarvoor hadden Willem Prinzen en Piet de Wit dezelfde decoratie ontvangen.

Jef de Jager