71reacties

Opening burgemeester raadsvergadering

Vanavond de extra raadsvergadering. Burgemeester Elly Blanksma begon die vergadering met het voorlezen van de onderstaande verklaring.

Geachte leden van de raad, Geacht college, Beste inwoners van Helmond, Gasten op de publieke tribune,
Dit is een moeilijke moment. Een ongewenst moment.
Je zou het ook een donkere dag kunnen noemen.
Voor het college, voor u als gemeenteraad maar zeker voor de inwoners van onze prachtige stad Helmond. Een stad waar ik met trots de burgemeester van ben.
En dan word je wakker.
Helmond in de ban van een integriteitskwestie rondom één van onze collegeleden.Zaterdagochtend, drie pagina’s krant rondom het declaratiegedrag van ons college.
Declaraties in het jaar 2011, 2012.
Het opvallende en afwijkende declaratiegedrag van wethouder Tielemans wordt onderwerp van gesprek. Onderwerp van integer handelen.

Ik schets u het proces.
Als voorzitter van uw raad, als burgemeester van Helmond, als voorzitter van het college ken ik mijn verantwoordelijkheid.
Zo’n kwestie vraagt om snel duidelijkheid.
Zaterdagochtend vroeg lagen er direct drie verzoeken van collegeleden om een
spoedvergadering, drie verzoeken van fracties van uw gemeenteraad om op zeer korte termijn een raadsvergadering uit te schrijven.
De kwestie kon niet op zich laten wachten.
Er moest duiding komen van hetgeen er aan de hand was. In het belang van de betreffende wethouder, het college, de raad en Helmond.

Ik heb ruimte gevraagd aan mijn collegeleden om een één op één gesprek met wethouder Tielemans. Zijn verhaal, zijn uitleg was voor mij belangrijk om in de beeldvorming en het verdere proces mee te nemen.
Ik heb die ruimte gekregen.
De hele zaterdagmiddag, uren heb ik gesproken op mijn kantoor met wethouder Tielemans. Op uitdrukkelijk zíjn verzoek is wethouder Van den Heuvel aanwezig tijdens dit gesprek.
Dit was niet de afspraak en ik heb melding gemaakt dat als ik op enig moment de behoefte zou voelen om met wethouder Tielemans het gesprek alleen verder voort te zetten dat ik dat zou melden.
Dat is niet aan de orde geweest.
Wij beëindigen het gesprek met de afspraak een en ander te laten bezinken en er zondagochtend op terug te komen.
Ik meld mijn overige collegeleden van dit gesprek, let wel niet van de inhoud, en vraag weer ruimte om er snel op terug te mogen komen.
Zondagochtend heb ik telefonisch een gesprek met wethouder Tielemans. Zonder op de inhoud in te gaan kan ik u mededelen dat dit een heel ander gesprek was dan zaterdag.

Dit was het moment om met het college de ontstane situatie te bespreken. 30 uur na het eerste verzoek om een collegevergadering te houden. Ik schrijf een collegevergadering uit voor drie uur zondagmiddag. Snel werd duidelijk dat wethouder Tielemans en wethouder Van den Heuvel niet zouden komen opdagen. Ik heb wethouder Van den Heuvel gebeld en vriendelijk doch dringend gevraagd om samen met wethouder Tielemans wel te komen.
Het was belangrijk voltallig samen de ontstane situatie te bespreken.
Zoals ik eerder zei: de kwestie vroeg om duiding. Niet in de laatste plaats richting uw gemeenteraad.
In de collegevergadering van zondagmiddag 2 juni werd snel duidelijk dat de aanwezige wethouders afstand namen van het declaratiegedrag van wethouder Tielemans. De interpretatie van de in het verleden gemaakte afspraken. De uitleg daarvan. Het gebruik. Met name de privé taxiritten midden in de nacht vanuit een café is nimmer de duiding geweest van de afspraken.
Het college kwam unaniem tot het oordeel om afstand te nemen van dit gedrag.

Het college was niet eerder op de hoogte van het declaratiegedrag van wethouder
Tielemans. De gemeentesecretaris wel.
De gemeentesecretaris is zondagmiddag ook aanwezig bij de ingelaste collegevergadering. Hij bevestigde dat het beeld wat in de krant is geschetst overeenkomt met het beeld wat hij vanuit de administratie had. Hij heeft daar wethouder Tielemans al eerder op aangesproken.
Letterlijk: “Wethouder, uw declaratiegedrag wijkt ernstig af van de andere collegeleden.” Wethouder Tielemans verwijst naar de gemaakte afspraken.
Ter verifiëring maakt de gemeentesecretaris ook melding van dit afwijkend declaratiegedrag bij mijn voorganger burgemeester Jacobs. “Dit is binnen de afspraken”, werd hem medegedeeld. Hiermee is de zaak af.
Achteraf, zo verklaarde de gemeentesecretaris, had hij het voor de derde maal aan kunnen kaarten en wel op de voltallige collegetafel. Dat is niet gebeurd.
Ik begrijp de verklaring van de gemeentesecretaris. Maar de betreffende wethouder en toenmalige burgemeester zijn hierin volledig verantwoordelijk. Dit is de bestuurlijke werkelijkheid.
De overige collegeleden wisten dus niets van wat zaterdag naar buiten is gekomen. Hun verklaring van afgelopen vrijdag dat er binnen spelregels is gehandeld is hierop gebaseerd. Op hun eigen interpretatie van de gemaakte afspraken. Er worden geen privézaken gedeclareerd. Niet op de interpretatie van wethouder Tielemans.
Daarna is één en ander in een stroomversnelling gekomen. Nog diezelfde avond dient wethouder Tielemans zijn ontslag in en zegt SDOH/D66/HB het vertrouwen op in de coalitie.
Dames en heren; het gaat hier om integer gedrag. Discussie over vergoeding is nooit helemaal uit te sluiten. Regels en afspraken bieden bij dat soort afwegingen houvast. Maar zoals in de Handreiking Integriteit van onder andere de Vereniging van Nederlandse Gemeenten is gesteld: absolute duidelijkheid is niet te geven. Ik citeer: “In situaties waarin sprake is van een grijs gebied zal de bestuurder extra alert moeten zijn, extra zorgvuldig moeten nagaan of een en ander past binnen de regels, en hierover open communiceren.”
Vanaf 1 januari 2013 worden de declaraties van het college gepubliceerd op de website. Wij communiceren hier transparant over. Onze gedragscode integriteit is momenteel onderwerp van gesprek, het college heeft hiertoe eind juni een integriteitsessie alsook heb ik dat met u als gemeenteraad.
Vanaf 1 januari 2014 zal in de Gemeentewet expliciet de verantwoordelijkheid van de burgemeester voor integriteit worden opgenomen.
Wij hebben hier niet op gewacht, wij zijn direct met u aan de slag gegaan.
Integriteit staat hoog op de agenda.

Beste gemeenteraadsleden,
Ik betreur de situatie. Ik heb de gang van zaken openlijk met u gedeeld.
Het is nu aan u. U moet beoordelen of er juist is gehandeld. Of de juiste afwegingen zijn gemaakt. Maar bovenal moet u aan de inwoners van Helmond duidelijk maken hoe u de stad gaat besturen.
Een stad waar ik als burgemeester apetrots op ben.
Een stad die recht heeft op een transparant en integer overheidsbestuur.
Een stad die een gemeenteraad verdient die haar verantwoordelijkheid neemt.
Ik wens u veel wijsheid toe.