We mogen weer… maar hoe?
Woensdag 17 maart 2021 mogen alle Nederlanders met stemrecht de samenstelling van de Tweede Kamer voor de eerstkomende 4 jaar bepalen. Om het risico op verspreiding van het vermaledijde covidvirus te beperken heeft de regering besloten de stembureaus ook op maandag 15 en dinsdag 16 maart open te stellen. Nieuw is dit jaar de uitnodiging aan 70-plussers schriftelijk te stemmen. De intentie hierachter is deze kwetsbare groep beter te beschermen tegen mogelijke corona-infecties. Goed bedoeld en toch heeft mijn buurvrouw van een eind verderop er moeite mee.
Afgelopen week viel er een brief van de gemeente Helmond met daarin de stempas in de brievenbus. Keurig op tijd en voorzien van een gezondheidscheck. Met ruw geschat 70.000 stemgerechtigde inwoners moet de verzending een hele klus zijn geweest. Om het nog wat moeilijker te maken voor de desbetreffende gemeentelijke medewerkers, heeft de groep 70-plus een aparte mailing gekregen en daar wringt de schoen van mijn 71-jarige buurvrouw en haar 73-jarige echtgenoot. Mevrouw heeft geen waardering voor de uitzonderingspositie die zij krijgen. Het echtpaar is gezond en wil zoals altijd ”gewoon gaan stemmen in een hokje”. Ze vreest dat dit nu niet mogelijk is en ze snapt niets van de uitnodiging en daarin kan ik haar geen ongelijk geven.
De stempas die ze mij liet zien, schreeuwt bijna hoe de groep 70-plus per brief kan stemmen en wat men ervoor moet doen. En dat is heel wat! Degene die het document omdraait en de kleine lettertjes leest, ontdekt dat stemmen op de ouderwetse manier, met een potloodje in een hokje, nog steeds tot de mogelijkheden behoort. Alleen, en dat verklaart mede de verwarring van deze krasse 70-plusser, er wordt géén stemlokaal vermeld.
De mailing, waar onze burgemeester haar handtekening onder heeft gezet, leidt evenmin tot de gewenste duidelijkheid. De brief (gedateerd 23 februari !!) attendeert de groep ouderen op het briefstemmen: “Valt u in deze leeftijdscategorie (70 jaar of ouder), dan heeft u over het briefstemmen informatie ontvangen van de gemeente.” Welke info hiermee wordt bedoeld, is voor mijn buurvrouw een raadsel. Heeft ze misschien een eerdere brief over het hoofd gezien?
Wie het allemaal niet begrijpt of meer wil weten over de verkiezingen, wordt door de burgemeester doorverwezen naar de gemeentelijke website. Ook weer goed bedoeld, maar of dit een succesvol advies is richting de doelgroep ouderen die nog hecht aan de romantiek van het rode potloodje, weet ik niet.
Stemmen is per definitie het feestje van de democratie waarop iedereen (uitzonderingen daargelaten) vanaf 18 jaar welkom is. De organisatie van dit evenement vraagt deze keer bijzondere vaardigheden van de lokale overheden. Het is in deze bizarre tijd sowieso improviseren en het wiel deels opnieuw uitvinden. Daar komen dan de inspanningen om de bijzondere doelgroep optimaal te bedienen bovenop en dat gaat niet helemaal goed. De vraag die centraal moet staan is niet ‘wat moeten ze weten’ maar ‘wat is nodig, hoe ondersteun ik als gemeente hun gang naar de stembus’. En dat in duidelijke bewoordingen zonder doorverwijzingen naar andere informatiebronnen. De groep 70-plus moet nu door de bomen het bos zoeken en dat kan nooit de bedoeling zijn.
Wie uitgenodigd is schriftelijk te stemmen krijgt uiterlijk 11 maart de benodigde bescheiden (4 stuks) via de post in huis. Om dan met succes een geldig keuze te maken moet “de briefstem voor vrijdag 12 maart 17.00 uur op de post zitten”. Het stembiljet kan vanaf 10 maart ook bij een ‘afgiftepunt’ worden ingeleverd. “Waar de afgiftepunten zijn, vindt u op de website van de gemeente.” Ja, ja!
Hanneke Hegeman
20 reacties:
Vraagje: mag de burgemeester zomaar een brief versturen met een leugen daarin? Het is op mijn kalender tenminste nog geen 23 februari.
Goedzo Lieke,
Dat is waar je jezelf druk over moet maken in dit hele verhaal.
Wij hebben ook nog geen andere papieren ontvangen en vinden dit stembiljet ook heel onduidelijk. WIJ hadden het wel heel wat prettiger gevonden als ons gevraagd was of wij schriftelijk willen stemmen, niet dat wij gedwongen worden om dit te doen. Daar er geen stembureau is ingevuld lijkt me dat je dus niet welkom bent op een bureau. Een grote fout van de regering en een grote fout van de gemeente Helmond dat de communicatie weer erg slecht is.
Ik had liever een brief gehad voor een prik.
Ken je die mop al van die “kwetsbaren onder de 70” (die niet mogen briefstemmen en al een jaar geen supermarkt hebben gezien) en nu wel naar de stembus moesten ?
We krijgen als fractie ook veel opmerkingen binnen van kiezers die juist niet durven te stemmen in fysieke gebouwen. Deze mensen zijn allemaal nog te jong om voor briefstemmen in aanmerking te komen. Vandaar dat Helder Helmond een motie heeft ingediend om ook voor die Helmonders een oplossing te bieden: drive-thru stemstraat. Er kan dan gestemd worden door in de auto te blijven zitten. Verschillende proeven in meerdere gemeentes hebben aangetoond dat het een succesvol alternatief kan zijn. En ook komende verkiezingen komt er op verschillende plekken in het land deze mogelijkheid om te stemmen. Helaas wil
het college deze mogelijkheid niet bieden voor onze Helmonders. https://helderhelmond.nl/drive-thru-stemstraat-als-stembureau-verkiezingen/
@Helder Helmond op maandag 22 februari 2021 om 01:20:
Interessant plan van Helder Helmond. Wat waren de redenen van het college om hier niet mee in te stemmen? Is het mogelijk daarvan ook een link te publiceren?
Dank en groetjes,
Hanneke Hegeman.
@Helder Helmond op maandag 22 februari 2021 om 01:20:
Je zou ook aan een walk-thru kunnen denken waarbij iedereen 5 feet afstand bewaart. Net zo veilig, en ook toegankelijk voor mensen zonder auto.
@Hanneke Hegeman op maandag 22 februari 2021 om 07:59:
Je kunt de raadsvergadering waarin de motie werd behandeld terugkijken. Uit mijn hoofd:
– Te laat om nog te regelen tenzij er een ander stembureau voor opgedoekt wordt.
– Huidige stembureau’s zijn volledig coronoaproof ingericht (waarmee de burgemeester dus compleet voorbij ging aan het feit dat het niet alleen om fysieke veiligheid gaat, maar ook om het gevoel van veiligheid).
@Michiel van Geel @Hanneke Hegeman
De motie kwam misschien voor de raad te laat. Maar er werd al in oktober 2020 over drive-thru gesproken bij intern overleg. Gemeente Vught bijvoorbeeld werd toen al op de voet gevolgd door ambtenaren en ervaringsdeskundigen. Helaas is dat signaal nooit bij de raad terecht of doorgekomen. Te laat waren we immers zeker niet. Dat zijn we nu.
Er zouden ook juist meer stembureaus moeten zijn. Waar CDA in de tweede kamer voor pleitte. Omdat er ook al veel zijn afgevallen doordat bijvoorbeeld verzorgingshuizen de deur nu niet openstellen.
Of de huidige stembureau’s ook voor sommigen uit de kwetsbare doelgroep coronaproof zijn ingericht is nog maar zeker de vraag. Burgemeester heeft uitgesproken dat er maar vertrouwen in veiligheid moet zijn. Helaas is er nog niets echt zichtbaar en moet men dit waarschijnlijk op de dag zelf maar gaan ontdekken. Er word immers ook naar we hebben begrepen uitgeweken naar andere locaties. Vaak gaan deze mensen toch iets beter voorbereid op stap. Laat staan dat sommigen al een jaar zowat binnen zitten en bijvoorbeeld nog geen supermarkt hebben gezien. Waarom zouden zij wel naar de stembus komen ?
Uw Minister van D66 had ook veel eerder in kunnen grijpen en het briefstemmen voor meer groepen open te stellen. Er werd voor de zomer 2020 al aangegeven dat er zorgen waren. Maar gemeenten hebben de groep niet in beeld word nu gezegd. En ze is nu te laat, al zegt ze zelf. Men heeft beetje naar elkaar gekeken en afgewacht. Er had veel meer werk van gemaakt kunnen worden. En vragen hadden al eerder gesteld kunnen worden.
@Michiel van Geel op maandag 22 februari 2021 om 09:31:
en Helmond Toegankelijker
Dag Michiel, dag Helmond Toegankelijker,
Dank voor uw antwoorden. De discussie die in de gemeenteraad is gevoerd, heb ik niet gevolgd. Die doet er nu ook niet toe want dat is verleden tijd. Mijn verhaal verwoordt de huidige ervaringen van een Helmondse buurtgenoot en haar leeftijdsgroep. Het gaat er in mijn verhaal ook niet om waar er wordt gestemd. De essentie is dat een grote groep door onduidelijke communicatie niet weet HOE. Van een gemeente die er naar streeft binnen 5 jaar 100.000 inwoners te tellen, mogen we op het gebied van communicatie meer professionaliteit verwachten.
Ik hoop van harte dat ‘de politiek’ er op toeziet dat de vervolgcommunicatie naar de groep 70-plus beter gaat zoals ik in de zesde alinea (laatste regels) van mijn column heb aangegeven. Daar ligt nu een duidelijke taak. Ik zou tegen alle Helmonders in de gemeenteraad zeggen: zorg ervoor dat het beter geregeld wordt!
Helmond Toegankelijker: Ik hoop dat onze raadsleden dan meteen kritisch kijken naar de corona-veiligheid waar u nu vragen bij stelt. Dat moet binnen nu en de verkiezingen (3 weken) toch goed geregeld kunnen worden…
Hartelijke groet,
Hanneke Hegeman.
Binnenkort moet ik weer verplicht digitaal mijn belastingformulier invullen, waarom kan stemmen NIET gewoon digitaal, ook de bank verdwijnt uit straatbeeld vanwege verplichte digitale tijdsbeeld maar onze regeling wil alles met een smerig rood potloodje afdoen.
@Karel op dinsdag 23 februari 2021 om 16:15:
Dat heeft te maken met het stemgeheim en de controleerbaarheid van de uitslag.
Bij je belastingaangifte en bankzaken wordt een dossier aan jouw identiteit gekoppeld. Dat biedt veel meer aangrijpingspunten voor controle achteraf dan aan alleen maar een teller per politieke partij.
In mijn bijdrage aan de internetconsultatie eind vorig jaar over verkiezingen in COVID-19-tijd heb ik geschetst hoe zowel het stemgeheim als de controleerbaarheid bij digitaal stemmen kan worden gewaarborgd, maar ik heb hiervoor nog geen bedankje uit Den Haag ontvangen.
https://www.internetconsultatie.nl/verkiezingencovid19/reactie/713804b8-eb4a-4ff9-a5f1-bac221247a89
@Sander Lam op woensdag 24 februari 2021 om 14:20:
Neen daarvoor moet je vriendjes zijn van…..
De ‘ceremonie: schriftelijk stemmen voor 70Plussers is kennelijk net zo goed geregeld als de vaccinatie ceremonie. Nederland op zijn best!
En ik als 70Plusser kijk met lede ogen toe hoe alles waar wij voor gestreden hebben in een steeds rapper tempo vernietigd wordt!
@Max Stoltink
Kunt u mij uitleggen waar u als 70Plusser voor heeft gestreden?
Stemmen, geloofd daar nog iemand in dan?
@Sander Lam op woensdag 24 februari 2021 om 14:20:
Allejezus Sander..van IT blijkbaar weinig kaas gegeten.
Jouw plan voor digitaal stemmen zit werkelijk vol met gaten en risico’s.
Echt teveel om hier te bespreken.
@Andre op donderdag 4 maart 2021 om 12:09:
Aha, dat zou heel goed kunnen verklaren waarom ik geen bedankje uit Den Haag heb ontvangen.
Bedankt dat je de moeite hebt genomen mijn voorstel te lezen. Ik ben benieuwd welke gaten en risico’s je er concreet in ziet. Ik sta open voor kritiek, maar met de kale stelling dat er van alles aan mankeert, kan ik niets.
Hier op deze pagina zou een gedetailleerde bespreking off-topic zijn, maar je kunt me rechtstreeks mailen via het adres dat op mijn website staat.
@Andre op donderdag 4 maart 2021 om 12:09:
Ik heb nog geen e-mail van je ontvangen. Jammer, want ik zou bij een toekomstige discussie over digitaal stemmen graag met een verbeterd voorstel komen.