Wethouder Van Dijk accepteert huiswerk
Mijn vriendinnetje heeft een probleem. Een levenslang probleem waardoor ze is aangewezen op ondersteuning vanuit de Wmo. Die krijgt ze sinds 9 jaar in de vorm van begeleiding aan huis. Het is gemiddeld maar een uurtje in de week en toch helpt het haar het leven zo volwaardig mogelijk in te richten. Ze werkt (beschermd), neemt deel aan het sociale leven en is daardoor een gelukkig mens. Haar bestaan is van ‘luctor et emergo’ doorgegroeid naar een leven in balans en dat is precies wat de doelstelling van de Wet maatschappelijke ondersteuning beoogt. Niets aan de hand zou je zeggen. Toch wel: de ambtenaar, verantwoordelijk voor de jaarlijkse verlenging van de ondersteuning (het afgeven van een nieuwe beschikking) vond dat een ‘maatje’ de professionele hulp zou kunnen overnemen. U begrijpt het: weg balans en paniek alom!
Je zou zeggen: hoe komt zo’n ambtenaar hierbij? Het antwoord is simpel: door achter de rug van de cliënt een één-tweetje te doen met de professionele zorgbegeleider. Die heeft namelijk zonder toestemming van mijn vriendinnetje haar medische! gegevens doorgespeeld naar de gemeente. Dat deugt natuurlijk van geen enkele kant. Hoe dat juridisch zit, leent zich niet voor deze column. Dat is stof voor een ander artikel, of voor een andere auteur. Het resultaat van deze beweging tussen de 2 professionals is dat de verlenging van de begeleiding sinds 4 maanden als het Zwaard van Damocles boven het hoofd van mijn Helmondse kennisje hangt. En daar gaat deze column over!
Wie laat er nu 4 maanden lang een inwoner met een levenslange psychische handicap die recht geeft op verlenging van een voorziening, in ongewisheid zitten? Aanvankelijk leek het om een vergissing van een overijverige ambtenaar te gaan. Een brief naar het gemeentehuis werd geschreven, gesprekken met ambtenaren werden gestart en inhoudelijk correcte informatie werd aangereikt. Dat allemaal met het doel tot een herziene en afgewogen beschikking te komen. Allemaal te vergeefs. De desbetreffende medewerker stapelde fout op fout, negeerde gemaakte afspraken, interpreteerde de Nederlandse wetgeving naar eigen believen (of schoof die zelfs opzij) en ging bovendien ook nog op de stoel van de professionele hulpverlener zitten! Hoe dan? Door het hele, in 9 jaar opgebouwde, dossier te negeren en zelf onderzoek te willen doen naar de mogelijkheden van deze Wmo-cliënt. Begrijp me goed, er is niets mis met onderzoek mits dit gebaseerd is op nieuwe (medische) feiten. En daar is geen sprake van! Het enige nieuwe aan de hele kwestie is de ambtenaar zelf die tot november onbekend was met mijn vriendinnetje en haar dossier van een collega heeft overgenomen.
Nieuwe bezems vegen schoon. Het starten van een eigen ambtelijk onderzoek kan in bepaalde situaties verstandig zijn, mits de ‘onderzoeker’ beschikt over de benodigde inhoudelijke kennis en kunde. Of hier sprake van is, weet ik niet. De opgedane ervaring met deze persoon rechtvaardigt wel enige twijfel. Opmerkelijk is ook dat dit hele onderzoeksproces pas van stal is gehaald nadat er bezwaar was ingediend tegen het opgedrongen ‘maatjesproject’ dat gebaseerd is op illegaal verstrekte informatie… Dat kan toch niet waar wezen?!
Wat mij in het hele verhaal ook bezighield is de vraag hoeveel andere Helmonders problemen hebben met de toewijzing of verlenging van een Wmo-ondersteuning. Zouden alle ‘vergissingen’ die ik ben tegengekomen uniek zijn voor de toekenning aan mijn vriendinnetje of zou dit een structureel proces zijn binnen de gemeente Helmond? De uitkomsten van het jaarlijkse tevredenheidsonderzoek onder de doelgroep zeggen mij namelijk niet zo veel. Het is maar hoe je de vraag stelt en hoe mondig de respondent is. Omdat ik liever in oplossingen dan in problemen denk, ben ik naar de verantwoordelijke wethouder Harrie van Dijk gestapt. We hebben samen, met daarbij een leidinggevend ambtenaar, ruim een uur gesproken over alle rare kronkels die ik ben tegengekomen. Het was een open gesprek dat in goede sfeer is verlopen. Ik had van deze wethouder, die 38 jaar in het basisonderwijs werkzaam is geweest, ook niet anders verwacht. We zijn tot de conclusie gekomen dat de intenties van de landelijke- en Helmondse Wmo-regelingen goed zijn, maar dat de interpretatie en uitvoering mensenwerk blijft. Hier ligt veel ‘huiswerk’ voor de wethouder en dat heeft hij ook geaccepteerd. Ik heb er alle vertrouwen in dat er lering wordt getrokken uit de gebeurtenissen. Dat zou voor alle Helmonders goed zijn.
Op 10 maart vergadert de Adviescommissie Inwoners. Op de agenda staan het jaarverslag Integriteit 2019 en de wijziging verordening maatschappelijke ondersteuning 2020. Ik hoop dat mijn ervaringen een eyeopener zijn voor de politici om nog eens serieus naar beide stukken te kijken. Dat zou ook een steuntje in de rug kunnen zijn voor de wethouder die het hart op de goede plaats heeft, maar ook niet altijd kan overzien wat er op de werkvloer gebeurt. Een werkvloer die bovendien kampt met capaciteitsproblemen.
Wat mijn vriendinnetje betreft: ze gaat een nieuwe afspraak maken om de verlenging van haar Wmo-ondersteuning rond te krijgen. Nu met een andere ambtenaar. Haar bezwaarschrift wil ze doorzetten en daar kan ik haar geen ongelijk in geven!
Hanneke Hegeman
12 reacties:
Werkelijk niet te geloven.
Overal waar ambtenaren zijn ontstaan er problemen, is het misschien zo dat als je ambtenaar wordt je hersens automatisch uitgeschakeld worden?
Anders heb ik er geen verklaring voor, wat een puinhoop kunnen die lui maken.
Zoiets kunnen ze niet aan ’n “maatje” overlaten, zo iemand heeft gewoon professionele hulp nodig.
@Twanneman op vrijdag 6 maart 2020 om 09:02:
Waar gewerkt wordt, worden fouten gemaakt. Dus ja, ambtenaren maken talloze fouten. Dat is helemaal niet erg, als de bereidheid er maar is om fouten te erkennen en te corrigeren.
Ik ken een bedrijf waar het credo ‘denk uitsluitend in oplossingen’ jarenlang zo letterlijk werd genomen, dat de problemen die om oplossingen vroegen onbespreekbaar waren geworden en dus steeds verder uitgroeiden. Tegenwoordig is dat gelukkig anders. Er is weer een goed gesprek mogelijk, en meestal blijkt dan dat beide partijen al die tijd deels gelijk, deels ongelijk hadden en de waarheid in het midden ligt.
Dat laatste mis ik een beetje in dit verhaal. Als ik het zo lees stapelden de professionals fout op fout en deden de leken alles goed. Misschien ben ik te wantrouwend, maar ik vermoed dat sommige details toch iets genuanceerder liggen.
Het probleem is dat de wmo door onkundige ambtenaren wordt uitgevoerd. Men is afhankelijk van de willekeur en het ego van de ambtenaar die je dossier krijgt. Men denkt niet aan de gevolgen voor de kwetsbare hulpbehoevende mens maar aan wat kan ik afpakken zodat het minder kost. Alles draait om geld. Men is een dossier of geval, letters op papier. Op deze manier krijgt men geen last van het geweten want men ziet je niet als mens. Dat ze de consequenties van hun beslissingen niet met eigen ogen hoeven te aanschouwen maakt het nog een stuk makkelijker voor ze. Men verschuilt zich achter regeltjes om hun verantwoordelijkheid te ontlopen. Men zou al die papieren tijgers eens naar de mensen thuis moeten sturen zodat ze met eigen ogen zien welke impact men heeft op de kwaliteit van het leven van de mensen waarover men beslist. Misschien dat ze dan beter gaan beseffen welke verantwoordelijkheid ze dragen in hun ambt. Menselijkheid en niet geld daar draait het om!
Ook mijn verlenging is moeizaam verlopen. Ook door de invloed van de betrokken professional van de organisatie die vooral oog had voor haar waarheid. Die gelijk overgenomen is door de wmoconsulent. Waardoor ik een voor mij gevaarlijke verlenging heb gekregen. Uiteindelijk na bezwaarschrift wel goed verlenging gekregen, maar niet erg bevoorderlijk voor mijn toch al instabiele en gevaarlijke situatie.
‘T is een kwestie van veel gepraat, geduld, geduld en geduld en voor je het weet weer een jaar binnen zitten voorbij. Overkwam mijn man en door eigen vindingreikheid, uitendelijk de fiets die hem naar buiten laat gaan en ja helaas net nu een regenachtige maand, maar er zit berer weer aan te komen en dan kan het los.
De beurocratie is veel te groot en menselijkheid kennen ze niet zo werken alle instanties je bent voor hun maar een nummer die er niet toe doet
@Sander Lam op vrijdag 6 maart 2020 om 12:13:
Dag Sander, met alle respect voor je reactie, je vermoeden dat de details wat genuanceerder liggen, kloppen niet. Ik heb ze niet genoemd omdat daarmee de grote lijn van het verhaal voor lezers te onduidelijk wordt. Maar een goede lezer heeft genoeg aan het genoemde feit dat medische gegevens niet zonder toestemming van een patient verstrekt mogen worden. Dat gaat tegen diverse wetten in zoals de Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst en de Algemene verordening gegevensbescherming. Een ambtenaar moet dit weten. Bovendien is die zelf gebonden aan de Ambtenarenwet, de ambtseed en de gemeentelijke Integriteitsnota, en mag hij deze gegevens niet eens aannemen, laat staan verwerken! En dat is bij deze client tot 2 keer toe gebeurd!
Sander Lam
Begrijp je het nu???
@Hanneke Hegeman op vrijdag 6 maart 2020 om 19:17:
Zoals ik je column lees, is het heikele punt het standpunt van de ambtenaar dat een ‘maatje’ de professionele hulp zou kunnen overnemen, dus de interpretatie van de medische en misschien ook nog andere gegevens. Dat staat los van de wijze waarop de ambtenaar die gegevens verkregen heeft.
Wat zegt de professionele zorgbegeleider die de gegevens aan de gemeente verstrekte zelf van die interpretatie, is die het ermee eens dat het werk ook wel door een ‘maatje’ kan worden gedaan?
@Sander Lam op vrijdag 6 maart 2020 om 21:34:
Beste Sander, verdiep je maar in de wetten en regels die ik heb genoemd. Dan snap je het misschien wel. Veel groetjes, Hanneke Hegeman.
UPDATE: WETHOUDER VAN DIJK ACCEPTEERT HUISWERK
De gemeente Helmond heeft serieus gekeken naar de ervaring die in de column zijn genoemd en trekt daar lering uit. De uitvoering van de wet- en regelgeving is taakstellend bij de uitvoering van de WMO. Dat betekent dat alleen die informatie wordt gebruikt die relevant en noodzakelijk is voor de beoordeling van de aanvraag en waarvoor de inwoner/client duidelijk toestemming heeft verleend. De gemeente zal daar beter op letten. Hiervoor worden onder andere de interne processen opnieuw bekeken. De specialisten op het gebied van integriteit en privacy worden hierbij intensief betrokken. Daar waar nodig worden de huidige maatregelen aangepast en de desbetreffende ambtenaren gecorrigeerd.
Kortom: de wethouder werkt aan een verbeteringsslag. Veel dank daarvoor!