Helmond is nooit zo fraai omgesprongen met haar verleden. Monumenten slopen en opnieuw opbouwen, daar hebben we wel ervaring mee. Zie bijvoorbeeld hier. Voor de rest laten we onze monumenten liefst verkrotten, verdwijnen en slopen. Zelfs het Huis met de Luts viel bijna ten prooi aan de vooruitgang.
Een bijzonder stukje verleden zit onder onze voeten, in de grond. Dat zijn archeologische monumenten. Daarmee is altijd nog meer stiefmoederlijk omgesprongen dan met zichtbare monumenten. Als we niet een paar enthousiastelingen hadden gehad die onder de naam archeologische Vereniging Helmont door het leven gingen, was er waarschijnlijk nooit iets gebeurd.
Tussen 1981 en 1984 beleefde ons dorp haar grootste opgraving, het eerste kasteel van Helmond. Hoewel dat archeologische onderzoek bepaald niet lekker en volgens de regels verliep, plaatste Helmond zich met dit ‘Oude Huys’ (pdf) wel op de wereldkaart. Sindsdien zijn er echter nauwelijks meer opgravingen geweest. De archeologische vereniging is ter ziele; de inschrijving bij de KvK verdwenen. Bij het laatste grondwerk bij ‘de knaal’ is de kans om het Oude Huys verder op te graven, onbenut voorbij gegaan.
Toch hadden we korte tijd een ‘stadsarcheoloog’ in dienst, in deeltijd. Die is inmiddels helemaal naar Eindhoven verkast. In Helmond zie ik hem nooit meer. En zeker niet aan het opgraven. Opvallend is wel, dat Eindhoven sinds zijn komst, van stad-zonder-verleden fors opgestoomd is in de rijen der archeologisch bekende ‘sites’.
Ik kwam tot die overpeinzing door het werk aan de nieuwe bibliotheek. Waarom is of wordt dáár geen archeologisch onderzoek gedaan? Die plek ligt zo ongeveer bovenop een stadspoort, de gracht en vlakbij de watermolen. Het zou raar zijn als daar niks uit de grond kwam. Bovendien verplicht het Verdrag van Malta om bij dit soort grootschalige ingrepen archeologisch onderzoek te doen. Maar er zal wel een kutsmoes zijn om daar onderuit te komen. En zo gaan hier in Helmond wederom ongegeneerd de schop en graafmachine de grond in.
Cultuurwethouder Bethlehem liet zich bij de presentatie van de industriële erfgoedroute als eerste wethouder ontvallen, dat hij een hart heeft voor het verleden, inclusief archeologie. Ik zie daar niks van. Alweer een weggegooide kans.

Was getekend,

Vroeger, toen ik nog jong was, waren scholieren en jongeren volop actief met het opzetten van sozen, concerten en festivals. Om maar te zwijgen over allerlei andere activiteiten. Na enige jaren stilte, namen de jongelui van Impact dat vaandel over.
Zij hebben de laatste jaren heel wat grote en kleine activiteiten op poten weten te zetten. Daarmee slaan ze twee vliegen in één klap: iets toevoegen aan het schrale aanbod in ons dorp en bewijzen dat jongeren best iets kunnen. Bovendien geven ze het goede voorbeeld. Want tegen alle jongelui die klagen dat in Helmond te weinig gebeurt zou ik willen zeggen: kom van je luie bank af en doe het zelf!
Maar wat las ik even geleden in de krant? De lokale horeca wil niet financieel bijdragen aan volgende edities van het festival. Erger nog: de boel moet maar geprivatiseerd en geprofessionaliseerd worden. Waar heb ik dat al eens eerder op een fiasco uit zien draaien?Bij voorbeeld aan pogingen om concerten te organiseren in het stadion van Helmond Sport en de Veka sporthal. En in Plato natuurlijk.
Is de jeugd eens actief, steken ze de handen uit de mouwen, dan moet dat meteen de nek omgedraaid worden. En zeker als dat een succes blijkt. Dan willen de bestaande structuren het maar al te graag inkapselen en ten eigen nutte uitbaten.
Omdat ze zelf niks kunnen verzinnen, denk ik dan. Omdat ze de moed niet hebben om samen iets van de grond te tillen. Omdat ze niet verder kijken dan hun eigen kleine gewin op korte termijn.
Laten de hoge heren, ondernemers en andere deskundologen zelf maar eens wat verzinnen en doen, vind ik. Intussen moet Impact gewoon blijven en lekker haar eigen ding doen. En daar mogen de horeca, de overheid en het hele bedrijfsleven best wat aan bijdragen. Want het komt ook – en op de eerste plaats – hun ten goede.
Dames en heren bedrijven, sponsors en vooral horeca: kijk verder dan je eigen korte-termijn beleid en kom over de brug met je centen. Niet alleen voor Impact maar ook voor andere initiatieven en instellingen. Per slot van rekening profiteren we daar allemaal van. De horeca in dit geval misschien wel het meest…

Was getekend,

De Helmonder is niet tevreden over het onderhoud van zijn of haar dorp, in het bijzonder van het groen. Alleen in het centrum, Dierdonk en Brandevoort valt het nog mee. Daarbuiten gaat het dorp aan verwaarlozing ten onder. Die conclusie kun je trekken uit de Inwonersenquête 2007.
De meeste klachten komen over het aantal prullenbakken, het verwijderen van zwerfvuil en hondenpoep.
Opvallend is dat deze drie zaken ook in 2002 al het slechtst scoorden. In vijf jaar tijd heeft de gemeente dus kennelijk niks bijgeleerd.
Eigenlijk verbaasd me dat niks. Jaren geleden al heeft de gemeente besloten dat groenonderhoud te veel geld kostte. Een tapijt van onderhoudsvrije bodembedekkers –  ja zo heten die – was het gevolg. Weg met alle fraaie bloemen en planten die af en toe om een schoffel, snoeischaar of waterslang vroegen. Er moest op een stormachtige Artimond een dode vallen voordat er haastig achterstallig onderhoud werd gepleegd.
Ik heb daar zelf ook enige ervaring mee. Een jaar of tien geleden werd het gras achter mijn toenmalige flat een keer of vier per jaar gemaaid. Daarna nog hooguit twee keer. Bij mijn huidige woning stond ooit een prullenbak die op een ochtend verdwenen bleek. Navraag bij de gemeente leverde alleen op dat die niet terug zou komen, zonder enige uitleg. Met als gevolg dat ik elke maandagochtend rommel van de straat kan vegen, soms inclusief kots en drugsattributen.
Af en toe komt er een veegwagen door de straat. Die zorgvuldig om alle auto’s, stoepen en hoeken heenrijdt. Eigenlijk wordt dus alleen de rijbaan schoongemaakt. Dat krijg je, als het edele handwerk vergeten is.
Nu wil ik best mijn steentje bijdragen aan het onderhoud van de stad. Ooit hadden we een wethouder die ons elke zomer dringend vroeg de bomen en planten water te geven. Dat hoeft kennelijk niet meer. Onderhoudsvrij groen heeft blijkbaar ook minder water nodig. En dat uit de binnenstad en de kakwijken Dierdonk en Brandevoort minder klachten komen, zal al wel helemaal niemand verbazen. Daar wordt heel wat meer belastinggeld opgehaald dan in het Haagje of Jeruzalem. Maar wat meer aandacht voor het hele dorp zou toch niet slecht zijn.

Was getekend,

Het seizoen van de zomeractiviteiten (pardon: ‘evenementen’) zit er weer bijna op.  De mensen achter de Kasteeltuinconcerten, het Caratpaviljoen en zelfs het 0492 podium op de markt zullen binnenkort juichend terugkijken op een succesvol seizoen.
Nu ben ik blij met alles wat in het dorp gebeurt. En genoemde drie vullen elkaar best aardig aan in doelgroep en soort. Er is blijkbaar publiek voor.
Zaterdag ben ik toch maar naar de jazz geweest. Welgeteld drie kroegbazen doen mee op de Steenweg. De eerste waar ik ’n koffie en water probeer te bestellen zegt: “We hebben geen koffie; we zijn een discotheek. Probeer het eens bij de buren.” Op naar die buren waar ik een keurige espresso en een watertje krijg. Niet eens zoveel te duur. Maar dan: “U mag geen glas mee naar buiten nemen.” Kopjes ook niet. Ik heb dus maar mijn bek verbrand aan de koffie, buiten een plastic gehaald – de barman bestond het ook nog te zeggen dat ik dan een biertje moest bestellen – en het water-uit-een-flesje in dat plasticje uitgegoten.
Het is bijna net zo erg als zes rijen wachtenden voor de bar in de kasteeltuin of 45 minuten in de rij staan om daar muntjes te kopen. Vage sateetjes voor veel te veel euro’s. En dan heb ik het nog niet over de kwaliteit van de bands. Laat ik volstaan met te zeggen dat ik blij was thuis op de tv Anouk en the Beatles tegen te komen.
Ik vind het kortom allemaal nogal erg erremoejig. Het aardigst werd dat verwoord door nota bene onze eigen stadspromotor, die onlangs liet weten expres B-bands voor de kasteeltuinconcerten te zoeken. Anders zouden daar maar veel te veel mensen op af komen.
Hoe schrijnend ook, ik vind dat wel een goede omschrijving van ons dorp. De zesjes-mentaliteit heerst hier volop. Waag het niet om boven het maaiveld uit te steken.
Ik zou een lange lijst van uitgeklede plannen kunnen maken. Van doodgeboren initiatieven, in de kiem gesmoorde activiteiten en ter ziele gegane bijeenkomsten. Dat laat ik echter graag aan de lezers over.
Waar het mij om gaat is het volgende: of je het nu wilt of niet, Helmond is al lang niet meer het dorp uit de jaren zestig. Dus zie ik graag wat meer durf, wat meer brille en sprankeling en heel wat meer creativiteit bij het ontwikkelen en uitvoeren van activiteiten. Want ijsbanen, kerstmarkten, jazzconcerten, stadsstranden, gratis concerten enzovoort kom ik volop – en vaak beter – tegen in andere plaatsen. Laten we eens ophouden met alsmaar achter anderen aan te strompelen.
Verzin eens wat nieuws!Nu maar hopen dat het culturele winterseizoen dat nu gaat beginnen wat meer oplevert. Dat ik voor popmuziek niet naar de dorpen hoef maar in mijn eigen Plato terecht kan. Met een Speelhuis dat avond aan avond uitverkochte voorstellingen heeft. Met een winter vol echte evenementen en desnoods ‘manifestaties’. Bij voorkeur niet gekopieerd uit Hasselt of Maastricht.

Was getekend,

Het is wel leuk, al die nieuwerwetsigheden als internet, weblogs en sms-alert. Maar schieten we daar wel veel mee op? Naarmate alles sneller, jonger en strakker moet, gaat er ook heel wat verloren. Tijd, rust en reflectie. Gezondheid, welbevinden en relaties. Ervaring, diepgang en het oer-Nederlandse ‘gezelligheid’.
Ik heb het gevoel dat kwantiteit steeds meer boven kwaliteit gaat. Iedereen is maar bezig met rennen van de ene ervaring naar het andere evenement, geregeerd door afspraken en agenda’s. Terwijl ik liever af en toe eens stil sta bij het een of ander en eens bekijk waar we mee bezig zijn. Maar ja, ik ben ook van de generatie die graag ‘met een boekje in een hoekje’ zit.
Uit een van die boekjes weet ik dat het vandaag sint-juttemis is. Voor wie het niet weet: ‘sint’ betekent heilige en naast ‘Klaas-van-de-cadeautjes zijn er nog enige duizenden Sinten. Sint-juttemis is de heilige van uitstellen, op de lange baan schuiven, nog maar weer eens een onderzoek doen, eerst het zuur en dan het zoet en genereel dingen die nooit gebeuren.
Daarvan zijn er in de wereld helaas steeds meer, ook in Helmond.
Ruim een halve eeuw geleden ben ik geboren in dit dorp. En ik ben het, al dan niet van dichtbij, altijd blijven volgen. En al die tijd stond ik regelmatig verbaasd, zo niet verbijsterd, over wat hier gebeurt. De ene keer lijkt de tijd in Helmond stil te staan, de andere keer willen we oh zo graag vooraan staan.
Het is een raar dorp, Helmond. En dat is het. De Helmonder praat hard en veel en het allerliefste ‘mauwt’ hij. Veel mauwen en weinig wol op de klos, denk ik wel eens.
Nu raakte ik een poosje geleden aan de praat met de mensen van het weblog van Helmond. Werelden gingen voor me open, techneutisch gezien. Maar inhoudelijk vond ik deze ‘site’ nogal gezapig. En dan ben je dus de pineut om het zelf beter te doen. Vandaar dat ik me toch maar laat meeslepen in deze stroom van nieuwigheden.
Laat ik ook eens modern doen. Laat ik ook af en toe eens mauwen. Ik heb begrepen dat je met een ‘blog’ heel wat mensen kunt bereiken. Dus dat ga ik vanaf nu ook proberen. Om af en toe eens stil te staan bij wat er om ons heen gebeurt. Of juist niet gebeurt.
En op een (b)log kunt u reageren, heb ik me laten vertellen. Dus: heeft u erge ergernissen, wilt u misstanden melden of reageren op mijn schrijfsels? Dat kan. Misschien dat ik dan weer op u reageer. Maar bedenk: Ik heb altijd gelijk.

Was getekend,