2reacties

Reünie 6 mei ook eerbetoon aan Notermans

Jan Notermans wordt door velen beschouwd als de succesvolste coach ooit van Helmond Sport. De rood/witten behaalden onder zijn hoede in het seizoen 1981-1982 het kampioenschap in de eerste divisie. Een mooi resultaat zeker gezien het feit dat de club dat seizoen lange tijd de enige ongeslagen ploeg in het West-Europese profvoetbal was. Het seizoen ervoor won Helmond Sport onder Notermans’ leiding bijna de vierde periodetitel en in de jaargang 1982-1983 handhaafden de Helmonders zich in de Eredivisie. Dit alles mag je met een gerust hart een uitstekende prestatie noemen, eentje die nooit meer geëvenaard is.

In een zonnig Sittard sprak de weblog uitvoerig met zijn vrouw Tiny. De ontvangst was zeer gastvrij met onder andere koffie met kersengebak en wat later die middag het Witte Goud uit Limburg. Het gesprek ging onder andere over de tijd van haar man bij Helmond Sport en de grote reünie van het kampioensteam komende vrijdag. 

Hoe uniek het tijdvak-Notermans is binnen de Helmondse voetbalgeschiedenis blijkt wel uit de verveelvoudiging van het aantal bezoekers. In 1979 kende het een toeschouwersgemiddelde van onder de duizend. Dat veranderde rigoureus, in het seizoen 1981-1982 was Helmond Sport de meeste bezochte thuisclub van de eerste divisie. Het bereikte een moyenne van boven de 8000 bezoekers, aldus weekblad Voetbal International. Gemiddeld boven de 8000? Inderdaad! Het was de tijd dat voetbalstadions vooral staantribunes kenden en niet uitsluitend zitplaatsen zoals nu. Om even een vergelijking te maken, De Braak had in die periode meer publiek dan de altijd drukbezochte voetbaltempel van SC Cambuur.
Helmond Sport was hot! Onder het trainerschap van Notermans kwam er geld in het laatje. In 1982 zat de stemming er goed in. Toen de oefenmeester dat jaar 50 werd, kwamen er verscheidene bestuurders, sponsoren, leden van de technische en medische staf naar zijn verjaardagsfeest in Sittard. De waardering voor de coach was enorm.

Hoewel dit alles klinkt als een sprookje, was het niet vanzelfsprekend dat Notermans destijds richting Helmond vertrok. Een poosje na zijn vertrek bij AZ ´67 toonde Helmond Sport interesse in hem. Aanvankelijk vroeg de oefenmeester uit Sittard zich af wat hij in hemelsnaam daar moest gaan doen. Toch ging hij na goede gesprekken met voorzitter Piet van Lier en manager Rini van Loon in 1979 overstag. Hij bleef er trainer tot en met 1983. In de beginperiode had hij nog regelmatig zijn twijfels maar Notermans zag progressie en had hierin zeker zijn aandeel.

“Mijn man kon de kwaliteiten van voetballers op juiste waarde schatten en van hen een team smeden. Hij vond dat je jonge spelers niet met angst het veld in moest sturen maar ze vooral vertrouwen moest geven. Zo schreef Karel Hiddink van FC Groningen (inderdaad de broer van Guus) mij na het overlijden van Jan dat hij hem als jong broekie het goede gevoel gaf omdat hij onder zijn hoede fouten mocht maken. Je hoefde dus niet bang te zijn dat je daardoor niet meer zou worden opgesteld”, aldus mevrouw Notermans. 
Ook oud-Ajax-linksbuiten Piet Keizer vond dat hij als trainer kwaliteiten had. Dat blijkt wel uit een quote in het voetbalblad Elf van 7 mei 1982: “Over spelers hoef je Jan Notermans niks meer wijs te maken.” Een mooi compliment van een groot oud-voetballer, 6 dagen nadat de promotie tegen SC Veendam een feit was.

Jan Notermans stierf op 8 juni 2017 op 84-jarige leeftijd in Sittard en leed op het einde van zijn leven aan de ziekte van Alzheimer. Onder meer Piet van Lier bezocht namens Helmond Sport de drukbezochte begrafenis. Ook de AA-side bleek hem niet vergeten te zijn en stuurde de weduwe deze condoléancekaart ondertekend door zo’n 30 supporters. 

Ook bij andere mensen uit zijn tijd bij Helmond Sport verwierf Notermans een speciaal plekje in hun hart. Zo had hij een goeie band met zijn assistent Nico Neele. Die maakte samen met Notermans in 1983 de overstap naar Willem II. Neele stapte later uit de voetballerij, werd personal coach en geeft nu onder andere seminars bij bedrijven. De oud-assistent schreef een boek met als titel Gedachtegangen. De mens, topsport en ondernemen staat centraal in dat boek. Toen hij het boek in 2012 presenteerde, overhandigde hij hiervan een exemplaar aan Jan Notermans dat hij signeerde met: Voor mijn leermeester, bedankt! En dat na 30 jaar, heel bijzonder aldus mevrouw Notermans.

Jan Notermans, Piet van Lier en Rini van Loon vormden het driemanschap dat je de grondlegger mag noemen van het succesvolle team begin jaren 80. Met veel inventiviteit boekten ze successen op de transfermarkt. Zo haalde Van Lier de Belgische doelman en international Theo Custers naar Helmond (zie ook deze quizvraag). Verder was het Notermans die oud-PSV-midvoor Harry Lubse het goede gevoel gaf om naar De Braak te verkassen. 
“Mijn man kon heel goed opschieten met Piet van Lier, een zakenman pur sang. Ook was hij een op-en-top sportman. Dat sprak Jan ontzettend aan. Met Van Lier hadden we daarna nog wel eens contact. Zo bezochten we samen een carnavalszitting in Kerkrade.” Middenvelder Robert Cox was een speler die later af en toe nog wel eens op visite kwam bij hen. Cox en Jos Lacroix reden voor de wedstrijden en trainingen vaak met hun coach mee richting De Braak.

Voorafgaand aan zijn trainerscarrière was Notermans een zeer begenadigd voetballer. In 1956 maakte hij in Düsseldorf zijn debuut in Oranje tegen wereldkampioen West-Duitsland. Een wedstrijd die met 1-2 gewonnen werd door 2 goals van Abe Lenstra. Het Polygoonjournaal maakte er deze reportage over. Een historische overwinning, zeker als je bedenkt dat het tot 1988 de laatste match was die Nederland van de Duitsers won. De voetballer uit Sittard speelde als rechtermiddenvelder 25 interlands en scoorde hierin 2 maal.
Ook in Nederland kende Jan Notermans als voetballer succes. Zo won hij in 1957 met Fortuna ‘54 de KNVB-beker. Voetbalgrootheden als Cor van der Hart en Frans De Munck maakten deel uit van dit team. Zijn verrichtingen bleven in het buitenland niet onopgemerkt: Schalke ’04 had interesse in de rechtermiddenvelder. Hij kon naar het Ruhrgebied verkassen met als vergoeding een uitstekend salaris, een huis en een auto. De club zou zijn echtgenote aan een baan helpen als schoonheidsspecialiste. Fortuna liet Notermans echter niet gaan. Hoe anders zou zijn loopbaan zijn gelopen als destijds het Bosman-arrest uit 1995 al opgeld had gedaan?

Bij een wedstrijd van Fortuna ’54 leerde Tiny haar man kennen. Ze ging met haar ouders mee naar een uitwedstrijd van Rapid JC (dat in 1962 fuseerde met Roda Sport tot Roda JC) en zag bij de tegenstander een jongeman spelen. Dat bleek Jan Notermans te zijn. Ze kregen verkering, trouwden en kregen 2 zonen. Het stel was 59 jaar getrouwd, dus bijna een diamanten bruiloft.
Met haar zonen zal de inmiddels 84-jarige dame vrijdag aanwezig zijn bij de reünie van de kampioensselectie. Ze vindt het leuk om weer eens oude bekenden te zien. “Ik vind het heel bijzonder dat Jan na vele jaren nog door zoveel mensen wordt herdacht. Daarvoor wil ik de Helmonders hartelijk bedanken!”
Vol goede herinneringen denkt zij terug aan de periode bij Helmond Sport. Zo vertelt de weduwe met zichtbaar genoegen het verhaal over de avond na de overwinning tegen SC Veendam. Vanwege de promotie brak er een groot feest uit. “We maakten op de platte kar een eretocht door Helmond. Bavaria sponsorde het bier en Fons Swinkels was de grote roerganger.”

Jaren later was er in Maastricht nog een reden voor een ´feestje´. Samen met een vriendin bezocht mevrouw Notermans een concert van André Rieu op het Vrijthof. Ze hadden hiervoor in een restaurant een tafeltje gereserveerd. Wie bleek hetzelfde te hebben gedaan? Fons Swinkels van Bavaria. Ze hadden elkaar ongeveer 35 jaar niet gezien en wat bleek? Ze zaten aan hetzelfde tafeltje. Puur toeval! “We hadden elkaar zoveel te vertellen. Toen hebben we meer gekletst dan dat we naar de muziek van Rieu hebben geluisterd en het bier dat in het restaurant geschonken werd was… Bavaria!”

Aan het tijdperk-Notermans kwam bij Helmond Sport natuurlijk ook een einde. Na zijn vertrek op De Braak bewees hij zijn oude club nog een mooie dienst. Notermans manifesteerde zich daarin als een man met principes. Het verhaal: gedurende de beginperiode van zijn eerste seizoen bij Willem II had hij spelbepaler Toon Nelemans onder zijn hoede. Helmond Sport wilde Nelemans graag hebben en drong aan op een spelersruil met Erwin Cramer en Gerrie Dijkstra. Willem II ging mondeling akkoord met die transfer. Toen puntje bij paaltje kwam kregen de Tilburgers spijt en wilden terugkrabbelen. Helmond Sport was het hier niet mee eens en deed een beroep op Jan Notermans. Deze hield zich aan de afspraak en de spelersruil werd een feit. Waar kom je dit in de huidige voetbalwereld nog tegen? Een gentleman’s agreement!