Q&A: buizen voor gif onder Brandevoort?
Vanochtend heeft GroenLinks samen met D66 schriftelijke vragen aan B&W gesteld over een mogelijke buizentracé bij Brandevoort.
Hieronder staan de 6 raadsvragen (Questions) van Thomas Tuerlings, Lara Tamarinof en Stef Stevens voorafgegaan door hun inleiding. Zodra we de antwoorden (Answers) van het college hebben, plaatsen we die ook (zoals altijd) in zijn geheel in de reacties hieronder.
In 2012 heeft het Ministerie van Infrastructuur en Milieu de ‘Structuurvisie Buisleidingen 2012-2035’ gepresenteerd. Er is destijds onder druk van het bedrijfsleven (specifiek de chemische industrie in Limburg) gekozen voor een ‘kort’ tracé via Helmond. Op het moment dat deze structuurvisie werd vastgesteld, was het gebied boven het tracé nog niet bebouwd, maar inmiddels zou het tracé onder of zeer dicht tegen de wijk Brandevoort komen te liggen. In het coalitieakkoord valt te lezen dat het college “een actieve lobby voert tegen het vervoer van giftige stoffen door onze stad (per vrachtwagen of trein) of (via buizen) onder de grond.”
- a. Liggen er op dit moment buisleidingen voor giftige of anderzijds risicovolle stoffen onder de grond in de gemeente Helmond?
b. Zo ja, wat is de kortste afstand tot woningen van die leidingen?
c. Wat is de wettelijke minimale afstand tussen transportbuizen en woningen?
d. Voor welke (categorie) stoffen zijn de huidig aanwezige buizen en de buizen van het nieuwe tracé bestemd?
In 2013 is een zienswijzeprocedure gestart die volgens een recente brief aan het college nog altijd niet is afgerond.
- a. Heeft het toenmalige college in 2013 een zienswijze ingediend?
b. Wat hield deze zienswijze in?
c. Is hier een reactie op gekomen vanuit het Ministerie van Infrastructuur en Milieu of het Ministerie van Binnenlandse Zaken? - a. Zijn er na 2013 nog nieuwe stappen mogelijk geweest en door het op dat moment zittende college ondernomen om te voorkomen dat het nieuwe tracé onder de wijk Brandevoort komt te liggen?
b. Wanneer verwacht het college nieuwe ontwikkelingen rondom dit tracé? - Is het huidige college op dit moment in contact met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de nationale politiek over de uiterst onwenselijke situatie die dit tracé gaat creëren?
- Wat doet het college om de inwoners nabij het tracé helder te informeren en zijn er stappen die inwoners zelf kunnen ondernemen om de komst van dit tracé te voorkomen?
- Indien het Ministerie van Binnenlandse Zaken zijn plannen niet wijzigt, wat kan de gemeente Helmond dan nog ondernemen om te voorkomen dat het tracé er komt?
In de reacties hieronder staat een update.
17 reacties:
Ze moeten Brandevoort wel goed hebben. Eerst met die hoogspanningsmasten erboven en nu met die gifbuizen eronder. Blij dat ik aan de andere kant van de stad woon.
Als het tracé al gepland was toen de bebouwing nog moest beginnen, waarom zijn deze vragen dan niet gesteld ten tijde van de besluitvorming om hier te gaan bouwen?
@Sander Lam op maandag 2 juli 2018 om 11:44:
Als ik het allemaal goed begrepen heb, stamt het idee voor dit tracé uit 2012. Toen was het plan om Brandevoort te bouwen al lang en breed genomen. Daarna is met het idee voor het tracé niets concreets gedaan en Brandevoort gebouwd. Nu komt de uitvoering van het idee voor het tracé aan de orde, maar de ontwikkeling van de wijk is daarin nooit geactualiseerd… Het tracé is dus een achterhaald plan. Fijn voorbeeld van hoe besluitvorming en praktijk van het Rijk en lokale overheden niet op elkaar afgestemd zijn… Neemt niet weg dat ik erg benieuwd ben naar de gang van zaken in 2012/2013.
@Thomas Tuerlings op maandag 2 juli 2018 om 14:22:
Aha, de volgorde was dus anders maar het punt blijft: op enig moment in een van beide besluitvormingsprocedures had “vanzelf” naar voren moeten komen dat het andere plan een belemmering zou gaan vormen. Precies wat je zegt: fijn voorbeeld van hoe besluitvorming en praktijk van het Rijk en lokale overheden niet op elkaar afgestemd zijn.
Met de moderne informatie-technieken kan het toch niet zo ingewikkeld zijn om bij elke vierkante centimeter Nederlandse bodem een aantekening te maken, wat de diverse overheden/eigenaren/beheerders ermee van plan zijn, en deze “plannen-kaart” te raadplegen bij het maken van nieuwe plannen.
@Sander Lam
Ik geloof dat o.a. dát het idee achter de omgevingswet is…
Trace is slechts een idee op papier…
Maar gifbuizen langs Helmond ten faveure van Chemolot Limburg?
Dus zeg maar Rotterdam/Moerdijk rechtdoor naar Chemolot..buizen..met giftige stoffen…fantastisch idee…wie wat waar en hoe?
Allemaal weer stiekum bekokstoofd door elite en industrie:vvd cda pvda d66
Benieuwd naar de antwoorden. Hoeveel giftreinen/ vrachtwagens met gevaarlijke stoffen gaan deze buisleidingen vervangen? Wordt het risico voor Brandevoort dan groter of kleiner met de aanleg van dit tracé?
@Michiel van Geel
Voor de spoorverbindingen Rotterdam Haven en Chemelot Zuid-Llimburg verwijs ik naar de volgende kaart: https://drive.google.com/open?id=148Vr-mUzQdyKClOR1njMl_NtIe2uLtFT
Het transport van gevaarlijke stoffen via buisleidingen is in principe veiliger dan via weg en spoorverbindingen. Na een periode van onderzoek is in nationaal belang in 2012 een buisleidingenstrook vastgesteld ten noorden en oosten van Helmond. Deze verbinding gaat bij Tegelen (Venlo) de grens over naar de afnemers in Ruhrgebied. Van daaruit is er ook een verbinding met Chemelot in Zuid-Limburg vastgesteld. Zie daarvoor de volgende kaart: https://drive.google.com/open?id=1o-Vy2-bG6BrJYHASMGyqqGb6e7ipQQce
In 2012 heeft een beperkt aantal bedrijven (w.o. DSM, Sabic, Havenbedrijf Rotterdam en PPS) een zienswijze ingediend. Dat heeft ertoe geleid dat in de ‘Structuurvisie Buisleidingen 2012-2035’ het eerder door het ministerie afgekeurde tracé via Helmond toch weer is opgenomen. Reden: het tracé is 20 kilometer korter (en niet 28 kilometer zoals in de officiële rapporten wordt vermeld) en is daarmee goedkoper om aan te leggen. Ik merk daarbij op dat het Rijk de bij voorkeur 70 meter brede strook reserveert en dat het bedrijfsleven de kosten voor aanleg en beheer van het tracé voor zijn rekening moet nemen.
Medio 2012 was er nog sprake van ‘slechts’ één buisleiding door de Brandvoortse Dreef. In 2017 is er melding gemaakt dat het buisleidingentracé om en door Brandevoort om te beginnen zal worden aangelegd met vier buisleidingen voor het transport van Ethyleenoxide, CO2, Propeen en K1 stoffen. Door de aannemer PPS (welke voor 100% in handen is van Petrochemiereus Sabic) wordt niet uitgesloten dat daarna meer buizen in het tracé gelegd zullen worden.
Na deze informatie het antwoord op je vraag; Indien de het buisleidingentracé via Brandevoort wordt vastgesteld wordt het risico voor deze wijk groter. Immers de spoorverbinding door Brandevoort naar het Ruhrgebied blijft onverminderd in bedrijf en de chemische stoffen, die nu per spoor bij Eindhoven naar het zuiden afbuigen naar Chemelot, komen daar nog eens extra bovenop.
Het beleid van de overheid is overigens om bij kwetsbare gebieden, zoals woonwijken, korte raaklijnen te hanteren. Een blik op de kaart (https://drive.google.com/open?id=1w2p6aAI9SHJ5nlkahcRiBRz3_1YjfaBi), waarbij het buisleidingentracé als een hoefijzer om de wijk zou komen te liggen, laat het tegenovergestelde zien van deze beleidsrichtlijn.
@Seebke op dinsdag 3 juli 2018 om 13:43:
Kijk, dat is klare taal. Jij hebt je duidelijk al verder in de materie verdiept. Misschien is het risico voor de wijk nog te verlagen door de buisleidingen extra dik te maken of door ze bijvoorbeeld in een betonnen bak te leggen? Dan verkleint immers de kans op lekkage.
Sowieso wordt met strengere eisen op het tracé door Brandevoort de omleiding ook weer aantrekkelijker omdat het verschil in kosten voor het aanleggen kleiner wordt.
@Sander Lam, Thomas Tuerlings & Andruska
De afkortingsroute Rotterdam Haven – Chemelot via Helmond is helaas niet slechts een plan op papier. Je kunt ervan uitgaan dat de bedrijven die achter dit plan schuil gaan al jaren actief aan het lobbyen zijn om deze chemiestrook bij de volgende actualisatie van de Structuurvisie vastgesteld te krijgen door de Tweede Kamer en de minister. En dat allemaal om een voor deze bedrijfstak relatief geringe kostenbesparing op de aanleg en beheer van dit buisleidingetracé te realiseren.
In het overheidsbeleid van voor 1985 was bepaald dat er naast de 70 meter brede buisleidingenstrook aan weerszijden een veiligheidszone van 55 meter zou zijn. Daarnaast gold er een toetsingsafstand van 175 meter in verband met de toelaatbaarheid van kwetsbare bestemmingen zoals woningen.
Nadien is de regelgeving aangepast. Hierdoor werd het mogelijk om de bij voorkeur 70 meter brede buisleidingenstrook tot tegen de gevels van woningen te laten lopen, zolang het risico om binnen een jaar te overlijden bij permanent verblijf maar niet groter is als 1 op 1.000.000. (Het winnen van een leuke prijs in de Staatsloterij is echt vele malen kleiner)
Door de aangepaste regelgeving is het dus mogelijk geworden om bouwgrond uit te geven wat tegen het chemisch tracé aanligt of om het tracé zo aan te leggen dat de buisleidingenstrook tegen de gevels van bestaande woningen aan komt te liggen. Omdat de aanleg van buisleidingen omschreven is als een nationaal belang, zullen gemeenten en burgers dit tracé bovendien na vaststelling over hun grond moeten gedogen.
Natuurlijk wil niemand aan een dergelijke chemiestrook wonen, maar helaas is het dan ook nog zo dat het tracé de status ‘indicatief’ heeft. Hierdoor is deze toekomstige chemiestraat nog niet in de bestemmingsplannen verwerkt, waardoor de bekendheid onder burgers maar ook bij de overheid zelf gering is, en de plannen dus niet ‘vanzelf’ naar voren komen zoals Thomas schrijft. Alleen als je bijzonder goed bekend bent met Ruimtelijkeplannen.nl kun je het tracé bekijken, en zelfs dan blijft de negatieve impact die dit buisleidingentracé op een woongebied heeft onduidelijk.
Er is nog een klein lichtpuntje. Waarschijnlijk doordat het ministerie de zienswijzen uit 2013 niet heeft beantwoord, en omdat het gebied steeds verder is verstedelijkt, is in 2017 besloten dat opnieuw een zienswijzeperiode wordt vastgesteld. De verwachting is dat binnenkort deze nieuwe zienswijzeprocedure wordt opgestart. Het is dan ook in het belang van alle inwoners die in het invloedsgebied van het tracé wonen om een zienswijze in te dienen. “Invloedsgebied?” Bij een calamiteit reikt het invloedsgebied twee kilometer ver.
Tot slot een belangrijke mededeling; Iedereen die een mail met naam en adres stuurt naar [email protected] komt op een mailinglijst. Zodra de zienswijzeperiode bekend is gemaakt zullen alle inschrijvers bericht ontvangen. Uiteraard wordt het mailadres alleen gebruikt voor mededelingen m.b.t. dit onderwerp.
@Michiel van Geel
Het vermoeden is dat er, zoals altijd, ook nog andere belangen meespelen als enkel geld besparen door de kortste route te nemen. Dit vermoeden wordt versterkt doordat er zes jaar na opname van het indicatieve tracé via Helmond in de Structuurvisie Buisleidingen 2012-2035 nog geen berekening ligt m.b.t. de kostenstructuur.
Wat hier achter kan zitten is dat PPS (100% in handen van Sabic) alleen de aannemer zal worden voor het buisleidingentracé via Helmond. Als het in 2012 vastgestelde tracé via Tegelen gevolgd wordt blijft PPS voor aanleg en beheer buiten beeld doordat deze buisleidingenstroken in handen zijn van andere maatschappijen. De twintig miljoen die bespaard wordt door de 20 kilometer kortere route via Helmond te ontwikkelen zullen ze graag uitgeven aan dikwandige pijpen en betonnen passages als zij daarmee binnen het risicoprofiel kunnen blijven en een route kunnen toevoegen aan hun eigen netwerk. Zie de kaart met het bestaande PPS buizennetwerk: https://drive.google.com/open?id=1uFB02_b5WsP7AIexHoskyPI399SNNUnb
Natuurlijk blijft het een merkwaardige situatie dat de overheid is meegegaan met het bedrijfsleven door de eerder afgekeurde route op te nemen in de Structuurvisie. Vaststelling van buisleidingenstroken door verstedelijkte gebieden is niet alleen in conflict met diverse andere nationale belangen en hoofddoelen zoals het waarborgen van een leefbare en veilige omgeving, maar ook in conflict met de ‘Basis op orde’ uit het plan-Mer bij de Omgevingsvisie “De kwaliteit van Brabant”.
En wat stellen beleidsrichtlijnen nog voor, zoals korte raaklijnen bij kwetsbare objecten/bevolkingsconcentraties of het afwijken van de vastgestelde hoofdstructuur waardoor zuinig gebruik van de ruimte ook een loze kreet is geworden, als het bedrijfsleven het eigenlijk voor het zeggen heeft?
Brandevoort het Bhopal van het zuiden.
Hallo
ongeveer 30 jaar geleden hebben we vergadering gehad of er een benzinepomp mocht komen bij hoogspanningsmasten en dat mocht niet om dat daar de elderseloop lag .ondergrondse waterloop.
en dat is precies het stuk tussen Eindhovens kanaal en brandevoort houtsestraat
geldropseweg. benzinepomp na 30 jaar toch geplaatst. en daar willen ze nu gevaarlijke leidingen plaatsen?
Update:
Dit jaar krijgt B&W na bijna 6 jaar misschien antwoord van het Rijk op de geuite bezwaren inzake het geplande en omstreden buizentracé bij Brandevoort en Stiphout.
Dat én meer liet B&W weten op de schriftelijke vragen van GroenLinks en D66 daarover. Hieronder staan de volledige antwoorden van het college voorafgegaan door hun toelichting/inleiding.
In het in mei jongstleden gepresenteerde coalitieakkoord staat dat de gemeente Helmond een actieve lobby tegen vervoer van giftige stoffen – o.a. via buisleidingen – gaat voeren. Het college wil dat het Rijk het voorgenomen besluit tot vaststelling van het tracé door Helmond heroverweegt en niet als aanvullende route opneemt in de Structuurvisie Buisleidingen.
Om de lobby kracht bij te kunnen zetten, gaat het college een verkennend onderzoek uitvoeren naar de kosten en veiligheidsrisico’s van het voorgenomen tracé door Helmond. In dat onderzoek wordt het tracé door Helmond vergeleken met een tracé wat niet door Brandevoort en Stiphout loopt. Dit onderzoek kan later betrokken worden bij het opstellen van een gemeentelijke zienswijze.
Er is structureel overleg met andere gemeenten aan de route, Omgevingsdiensten (Brabant en Limburg), Provincie Noord-Brabant en het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Op die manier houden we een vinger aan de pols om inwoners tijdig te informeren over de mogelijkheden tot beïnvloeding en om zelf invloed uit te oefenen op de beslissing door het Rijk. De inwoners van Brandevoort en Stiphout, die aan het indicatieve tracé wonen, zullen via een brief op de hoogte worden gesteld over de procedure. Tevens zullen wijkbewoners hierover, via de gemeentelijke website en het wijkblad, op de hoogte worden gesteld. Deze brief zal eveneens aan u ter kennisgeving worden toegezonden.
Antwoord: Ja, er liggen diverse ondergrondse aardgasleidingen van gastransportbedrijf Gasunie. Deze staan vermeld op de website van de Risicokaart Nederland. Deze is te vinden via: https://nederland.risicokaart.nl.
Vraag b. Zo ja, wat is de kortste afstand tot woningen van die leidingen?
Antwoord: Er wordt altijd een veilige afstand aangehouden tussen kwetsbare objecten, waaronder woningen, en ondergrondse buisleidingen. De kleinste afstand bedraagt minimaal vier of vijf meter
aan weerszijden van het hart van een buisleiding (vier meter indien de leidingdruk minder is dan 4000 kPa, vijf meter wanneer de leidingdruk 4000 kPa of meer is). Dit wordt de belemmeringenstrook genoemd. De ligging van ondergrondse buisleidingen, inclusief belemmeringenstrook, zijn vastgelegd in bestemmingplannen.
Vraag c. Wat is de wettelijke minimale afstand tussen transportbuizen en woningen?
Antwoord: De wettelijke minimale afstand bedraagt minimaal vier of vijf meter aan weerszijden van het hart van een buisleiding (vier meter indien de leidingdruk minder is dan 4000 kPa, vijf meter wanneer de
leidingdruk 4000 kPa of meer is). Dit is vastgelegd in het Besluit en de Regeling externe veiligheid buisleidingen. In Helmond wordt hier overal aan voldaan.
Vraag d. Voor welke (categorie) stoffen zijn de huidig aanwezige buizen en de buizen van het nieuwe tracé bestemd?
Antwoord: In de huidige aanwezige buizen gaat het om aardgasleidingen. Het tracé in de Structuurvisie Buisleidingen van het rijk kan voor het vervoer van verschillende stoffen worden gebruikt, behalve aardgas. Voorbeelden van mogelijke stoffen zijn:
– K1 vloeistof, diameter 14 inch, werkdruk 50 bar
– Propeen, diameter 12 inch, werkdruk 100 bar
– CO2, diameter 12 inch, werkdruk 100 bar
– Ethyleenoxide, diameter 12 inch, werkdruk 100 bar
In 2013 is een zienswijzeprocedure gestart die volgens een recente brief aan het college nog altijd niet is afgerond.
Antwoord: Ja, op 17 januari 2013.
Vraag b. Wat hield deze zienswijze in?
Antwoord: Dat dergelijke tracés buiten dichtbevolkte gebieden gelegd moeten worden en dat het voorliggende tracé hieraan niet voldoet. Zeker niet wanneer Brandevoort is afgebouwd. In de zienswijze verzoekt het college om het besluit te heroverwegen en het eerdere tracé alsnog weer op te nemen in de structuurvisie.
Vraag c. Is hier een reactie op gekomen vanuit het Ministerie van Infrastructuur en Milieu of het Ministerie van Binnenlandse Zaken? Antwoord: Er is een ontvangstbevestiging ontvangen. Beantwoording heeft niet plaatsgevonden. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) kan op dit moment nog altijd geen duidelijkheid geven over het vervolgproces, aangezien het indicatieve tracé nog altijd niet ter besluitvorming voorligt.
In de tussentijd zijn er gesprekken geweest met het ministerie. Om de wijk zoveel mogelijk te ontlasten, in het onwenselijke geval dat het tracé toch wordt vastgesteld, is het tracé waar mogelijk om de wijk heen ontworpen.
Antwoord: Nee, er zijn geen stappen mogelijk geweest. Wel is actief contact onderhouden met andere gemeenten aan de indicatieve route en met het Ministerie. Het beoogde nieuwe tracé ligt niet onder de wijk Brandevoort, maar zoveel mogelijk westelijk om de wijk Brandevoort heen. Het tracé doorkruist wel een aantal vrijstaande woningen bij de Kaldersedijk.
Vraag b. Wanneer verwacht het college nieuwe ontwikkelingen rondom dit tracé?
Antwoord: De verwachting is dat het ministerie BZK op zijn vroegst in het laatste kwartaal van 2018 de procedure tot vaststelling van de Structuurvisie Buisleidingen zal starten. Er is dan opnieuw de mogelijkheid om een zienswijze in te dienen. De Structuurvisie Buisleidingen van het Rijk is al vastgesteld en in die structuurvisie is het tracé via Helmond als indicatief opgenomen. Met de actualisatie van de Structuurvisie wordt beoogd om het indicatieve tracé als vast tracé op te nemen. Daarmee wordt de ruimte voor leidingen gereserveerd, maar is er nog geen zekerheid wanneer en of er buizen worden aangelegd. Dat laatste is immers afhankelijk of een marktpartij tot aanleg van de buisleidingen wil overgaan.
Antwoord: Het huidige college is in contact met het ministerie BZK over de procedure en planning. Op de momenten dat dit mogelijk is, maken we daarbij telkens ons standpunt kenbaar dat dergelijke
tracés buiten de dichtbevolkte gebieden moeten worden gelegd. Daarnaast is het college voornemens om – indien nodig – met politieke partijen in de Tweede Kamer in contact te treden over dit dossier. Leidraad bij die contacten is het standpunt van het college, zoals in de inleiding beschreven.
Antwoord: Zoals bovenaan beschreven, zullen de inwoners van Brandevoort en Stiphout, die aan het indicatieve tracé wonen, via een brief op de hoogte worden gesteld over de procedure. Als er meer bekend is over de procedure en planning, dan worden bewoners hierover wederom geïnformeerd en ook over de mogelijkheid om een zienswijze in te dienen. Er is geen mogelijkheid om bezwaar te maken of beroep in te stellen tegen het Rijksbesluit.
Antwoord: De gemeente heeft geen juridische mogelijkheden om te voorkomen dat het tracé er komt, omdat er geen bezwaar en beroep mogelijk is tegen de vaststelling van de Rijksstructuurvisie. Wel voeren we een lobby om degenen die moeten beslissen over de structuurvisie (de verantwoordelijk bewindspersoon van het desbetreffende ministerie) te overtuigen.
D66 zal er alles aan doen om te voorkomen dat deze (geplande) route wordt uitgevoerd.
We staan in nauw contact met D66 landelijk.
D66 stond ook voor het referendum en slikt ook de afschaffing van de dividendbelasting voor de zeer rijken. Dan kan een pijpleidinkje met gif toch ook wel onder haar potentiele kiezers
Om verwarring te voorkomen bij het antwoord op vraag 2b de volgende opmerking: Het eerder goedgekeurde tracé via de regio Venlo is in 2012 vastgesteld en is in de Structuurvisie Buisleidingen 2012-2035 opgenomen. Er is dus al een verbinding tussen Chemelot en de Rotterdamse Haven.