Manders: ‘leren van het verleden’
Er is momenteel veel ophef over de Gemeenschappelijke regeling Blink. Zoals u waarschijnlijk weet regelt Blink, in Helmond en een aantal omringende gemeenten, de afvalverwerking, de reiniging en het onderhoud van de openbare ruimte en het beheer van de milieustraten. De kosten voor het inzamelen van ons afval worden via de gemeentelijke belasting betaald door de inwoners van diezelfde gemeenten.
Nu wordt gesuggereerd dat er in het verleden foute keuzes zijn gemaakt waardoor we misschien met z’n allen jarenlang teveel zouden hebben betaald. Een van de taken van de gemeenteraad is het stellen van kaders en het controleren van de genomen besluiten. Het lijkt dan ook meer dan logisch dat de raad in deze kwestie ‘het naadje van de kous wil weten.’
Om goed te kunnen onderzoeken of er in het verleden eventueel onrechtmatigheden hebben plaatsgevonden heeft de VVD Helmond afgelopen week alle documenten die te maken hebben met de genomen besluiten en de gesloten contracten, opgevraagd.
Onze fractie pleit daarnaast voor het inzetten van een uniek nieuw instrument dat raden sinds 2022 hebben: de regionale onderzoekscommissie. Je zou dit kunnen vergelijken met een soort parlementaire enquête naar Blink, uitgevoerd door de gezamenlijke gemeenteraden. De VVD zal hiertoe dan ook zo snel mogelijk een initiatiefvoorstel indienen bij de Helmondse raad en zal zusterfracties vragen om dit ook bij de andere betrokken raden te doen.
“Wie niet leert van de geschiedenis is gedoemd haar over te doen.” Deze oude waarschuwing van Winston Churchill is ook nu weer actueel. Zijn uitspraak wordt keer op keer bevestigd. We kunnen haar dan ook als een motto boven het dossier Blink hangen. In onze controlerende taak als gemeenteraad gaan we als archeologen op zoek naar het verleden om het heden beter te begrijpen. Doel van dit onderzoek is zeker niet om de huidige politici aan te pakken, maar om herhaling van fouten te voorkomen. Zo’n ‘raadsenquête’ is echter alleen mogelijk als in alle betrokken gemeenteraden een meerderheid van de raad achter zo’n onderzoek gaat staan.
Volksvertegenwoordigers zijn gehouden het algemeen belang te dienen, ze zijn er voor alle burgers. Wij gaan er daarom van uit dat de raadsleden ongeacht hun politieke kleur allemaal willen leren van het verleden en het instellen van zo’n onderzoekscommissie zullen omarmen.
Theo Manders
Fractievoorzitter VVD Helmond
3 reacties:
Leren van het verleden zou de basis-instelling van iedere beleidsmaker moeten zijn. Ik kan me daarom niet voorstellen dat iemand tegen een onderzoek is.
Maar daaruit volgt nog niet dat voor dit specifieke onderzoek een regionale onderzoekscommissie moet worden ingesteld. Er zijn wel meer regionale kwesties die vragen oproepen zonder dat meteen naar dit instrument wordt gegrepen.
Wat moet die regionale onderzoekscommissie onderzoeken dat op geen enkele andere (goedkopere) manier onderzocht kan worden?
@Sander Lam op zondag 12 maart 2023 om 16:46:
Hoi Sander,
Een regionale onderzoekscommissie wordt door ons als raden gezamenlijk ingesteld, en bestaat uitsluitend uit raadsleden. Deze commissie, die tijdelijk van aard is, gaat onderzoek doen naar Blink. De commissie mag daartoe de huidige bestuurders en ambtenaren van zowel Blink als ook de betrokken gemeenten horen. Maar belangrijker nog, de commissie mag óók oud-bestuurders en oud-ambtenaren horen. Dat horen gebeurt in het openbaar én onder ede. Iedereen die dat wil kan dus meekijken en meeluisteren. Transparanter kan niet, lijkt me?
Aan de hand van de uitkomsten van dit onderzoek kunnen we als raden dan bekijken hoe naar de toekomst verbeteringen kunnen worden meegegeven aan onze colleges en aan het Blink bestuur (of zijn opvolger). Iedere raad kan voor zich bepalen of er ook nog lokale politieke consequenties moeten komen. Maar dat is niet het doel van het onderzoek. Dat is het ervoor zorgen dat dit soort processen in de toekomst wel rechtmatig, doelmatig, doeltreffend en vooral transparant geschieden.
Voor ons heeft het raadsonderzoek de voorkeur boven een onderzoek van een van onze rekenkamer(s). Allereerst omdat we als raden zelf aan zet zijn, en het ook gezamenlijk doen. Ten tweede vanwege de transparantie. Een rekenkamerrapport wordt wel openbaar, maar een rekenkamer maakt normaal gesproken géén verslagen openbaar van gesprekken die gevoerd zijn. Dan weten we dus nog niet goed wie wat wanneer besloten heeft en waarom. Dat is voor ons essentieel.
Ik hoop hiermee je vraag voldoende te hebben beantwoord.
Met vriendelijke groeten,
Theo Manders
@Theo Manders op maandag 20 maart 2023 om 19:53:
Dank voor de uitgebreide uitleg, met name over het onderliggende doel (“ervoor zorgen dat dit soort processen in de toekomst wel rechtmatig, doelmatig, doeltreffend en vooral transparant geschieden”). Maar dan nog vraag ik me af of een regionale onderzoekscommissie het aangewezen instrument is.
De kwestie die jullie aankaarten doet me denken aan wat ik las in de internetconsultatie “Het eerste concept van het Nederlandse herstel- en veerkrachtplan (HVP)” bij Maatregel P2H1: Informatiemanagement Overheid (Open op Orde/Wet Open Overheid).
https://www.internetconsultatie.nl/hvp
Daarin staat onder meer dat de overheid voortaan beslisnota’s openbaar wil maken, met als toelichting “In een ‘beslisnota’ zijn de overwegingen, alternatieven, relevante feiten en risico’s ambtelijk op een rij gezet voor de bewindspersoon. Door het openbaar maken van deze nota’s wordt op een toegankelijke en compacte wijze inzicht geboden in de afwegingen en betrokken belangen bij de besluitvorming”.
Het beste instrument om te reconstrueren wat er eventueel mis is gegaan rond de Gemeenschappelijke regeling Blink lijkt mij de relevante beslisnota’s opvragen. Als die er zijn, heb je de belangrijkste informatie die een regionale onderzoekscommissie zou kunnen verzamelen al in handen, en als ze er niet zijn lijkt mij structurele verbetering van het documentatieproces urgenter dan de ene kwestie Blink.