Van der Kant: Samen sterker: burgerberaad
Afgelopen donderdag vond een belangrijk moment plaats in onze gemeenteraad: de behandeling van de voorjaarsnota. De nota geeft inzicht in de financiële situatie van onze stad. Maar dat was niet alles. Partijen kregen ook de gelegenheid om moties in te dienen, waarmee ze aandacht vragen voor belangrijke vraagstukken. Een motie (pdf) die in het oog sprong, was die van CDA Helmond met D66, GroenLinks, VVD en Mì Hellemonders. Samen dienden we een motie in om geld te reserveren voor het uitvoeren van een pilot burgerberaad.
Deze motie is het logische vervolg op eerdere aandacht die we hebben besteed aan dit vernieuwende instrument. Afgelopen voorjaar hebben we ons met succes sterk gemaakt om als pilotgemeente deel te nemen aan een proef met een burgerberaad. En nu is de motie unaniem aangenomen. Dat is goed nieuws voor onze stad in een tijd waarin het vertrouwen in de politiek wankelt en inwoners het gevoel hebben dat hun stem niet gehoord wordt. Het is een platform waarin willekeurig gekozen inwoners met elkaar in gesprek gaan over vraagstukken die spelen in onze stad. Ze doen beleidsaanbevelingen en vinden gezamenlijk oplossingen voor lokale uitdagingen.
Het burgerberaad draagt ook bij aan het versterken van onze lokale democratie. Het zorgt voor een inclusieve ruimte waarin alle stemmen gehoord worden. Door diverse groepen in onze stad te betrekken, kunnen we een evenwichtig besluitvormingsproces mogelijk maken dat de belangen van alle Helmonders weerspiegelt. De pilot biedt ook tal van andere voordelen. Zo kunnen we kennis opdoen over de organisatie en het verloop van een burgerberaad. Het geeft ook antwoord op vragen als: hoe gaan we als lokale partijen om met aanbevelingen die wellicht niet helemaal in lijn zijn met ons partijprogramma? Hoe kunnen we aanbevelingen uit het burgerberaad daadwerkelijk laten landen? Deze ervaringen zijn waardevol voor toekomstige besluitvorming.
Als het gaat om de inhoud van de pilot: we gaan ons de komende tijd buigen over de vraagstukken die zich goed lenen voor een proef met een burgerberaad. In andere gemeentes waar het burgerberaad succesvol was, werden thema’s zoals verduurzaming, de energietransitie of vuurwerk besproken. Ook in onze gemeente zijn er ongetwijfeld onderwerpen die om dialoog en samenwerking vragen, maar nog niet de aandacht hebben gekregen die ze verdienen. Laten we hier samen naar streven!
John van der Kant
raadslid CDA Helmond
14 reacties:
Goed nieuws dat de motie is aangenomen, en extra bemoedigend dat het unaniem is gebeurd. Ik ben heel benieuwd met welke onderwerpen het burgerberaad aan de slag gaat en hoe de samenwerking met de gemeenteraad gaat verlopen.
@Sander Lam op maandag 10 juli 2023 om 09:50:
Dank Sander! Wat zijn volgens jou passende onderwerpen? Ik ben benieuwd naar je kijk hierop.
“Het zorgt voor een inclusieve ruimte waarin alle stemmen gehoord worden.” Waarom wordt dit niet al gewoon toegepast door alle partijen mee te laten doen, en niet uit te sluiten vanwege aan andere mening? Waarom lukt dit niet en zou dit wel moeten lukken in een burgerberaad?
In de Helmondse politiek zitten partijen die het referendum hebben afgeschaft vanwege tegenvallende uitkomsten. Ook zitten er partijen die andersdenkenden fascisten en nazi’s noemen. Hoe denkt van der Kant dat dit gaat werken als ook deze meningen inclusief mee mogen doen?
Er zit zelfs een partij die heeft opgeroepen om geweld toe te passen om de eigen agenda door te drukken. Hoe inclusief is een andere mening dan?
Waar wordt op getoetst of alle stemmen gehoord worden? Wat zijn de criteria?
In een goed functionerende democratie worden alle meningen al gehoord zolang raadsleden niet vergeten dat hun mandaat bestaat uit de kiezer. Een burgerberaad is dan natuurlijk niks meer dan een wassen neus.
De democratie in Helmond is al jaren geleden de nek omgedraaid wegens handjeklap en eigenbelang. Speel het dan fair, en voer een directe democratie in o.b.v. bindende referenda.
Van der Kant, vraag de bevolking nu eens wat passende onderwerpen zijn, i.p.v. collega raadsleden. Zo moeilijk hoeft het toch niet te zijn?
@John van der Kant op maandag 10 juli 2023 om 11:43:
Ik woon niet in Helmond, daarom vind ik het een beetje misplaatst als ik concrete onderwerpen zou aandragen waarmee anderen aan de slag zouden moeten.
Het beste lijkt mij om de groep Helmonders die zich geroepen voelt aan de proef deel te nemen zelf met een onderwerp te laten komen. Hoe het daarna verder moet om tot een werkbaar advies aan de politiek te komen kun je beste afkijken bij gemeentes waar het burgerberaad al goed heeft gewerkt.
De grootste valkuil is dat het burgerberaad met een advies kan komen dat niet goed valt in te passen in het grotere geheel. Dan moet de politiek het advies terzijde leggen, en heeft het vertrouwen van de burger in de politiek een nieuwe deuk opgelopen.
Omgekeerd kan het vertrouwen juist versterkt worden als raadsleden zich bereid tonen om het advies voorrang te geven boven wat er in het programma van hun partij staat.
@Gerard Luijten op maandag 10 juli 2023 om 13:19:
Beste Gerard, dank voor je reactie. Over dat laatste: dat is ook mijn bedoeling. Daarom vroeg ik Sander hierboven al om zijn kijk te delen. Wat vind jij een passend onderwerp? En over collega-raadsleden: het lijkt me zinvol dat óók zij meedenken over randvoorwaarden om te komen tot een passend onderwerp.
Dank ook voor je andere vragen: het zijn vragen waarop we gezamenlijk een antwoord proberen te formuleren. De pilot leent zich daar in mijn ogen uitstekend voor.
En over die toetsing: een belangrijk kenmerk van een burgerberaad is dat het (via loting) een een afspiegeling vormt van de inwoners van een gemeente. Daarmee beoog je dat ieders belangen worden meegenomen en meegewogen.
In een functionerende democratie is de raad al een afspiegeling van de bevolking.
Het uitsluiten van Helder Helmond bij de coalitievorming zegt iets over het niet willen mee laten doen van andere meningen. We zien dat landelijk en in heel West-Europa als trend. Stemmers zien dit natuurlijk ook.
Je wil elementen uit een een directe democratie opnemen in een indirecte democratie. Als het omgaan met andere meningen al niet lukt, dan weet ieder logisch denkend mens dat zolang uitkomsten van het burgerberaad louter adviserend zijn, dat het een wassen neus is om te laten doen lijken alsof men wat in te brengen heeft.
Je wil een afspiegeling van de bevolking als panelleden. Ga je kijken naar etnische -, demografische -, sociaal-economische kenmerken, leeftijd etc?
Het panel kan niet te groot worden dus een lid vertegenwoordigt een bepaald belang. Precies zoals een volksvertegenwoordiger dat in de gemeenteraad doet. Dan zijn we er toch?
Helmond heeft zich uitgeroepen als voorloper voor het uitvoeren dan SDG-goals, bedacht door de ongekozen VN. Hier is geen burger naar gevraagd, terwijl dit een gigantische impact heeft op het dagelijks leven. Graag een burgerberaad of dit wel gewenst is.
Hetzelfde voor het ongevraagd plaatsen van opvangplekken voor asielzoekers. Huizen die hiervoor worden gekocht of zelfs samen worden geplaatst met studentes zoals in Geldrop gaat gebeuren.
De Lokale Inclusie Agenda van de VN is in Helmond ingevoerd op initiatief van de VN.
Het antwoord op bovenstaande raadplegingen, mochten de uitkomsten anders zijn dan het huidige beleid is dan natuurlijk dat het Europees of landelijk beleid is waar niet kan worden vanaf geweken.
Worden moties, die aangenomen zijn, altijd uitgevoerd in Helmond?
De Lokale Inclusie Agenda van de VN is in Helmond ingevoerd op initiatief van de VN ? Dit is door de overheid ingevoerd. Om in gemeenten mensen met beperkingen mee te laten doen. Wat ook hard nodig was.
@gerard mss eerst je statements op waarheid toetsen, ipv sfeer creëeren op onwaarheden.
Zoals Helmond Toegankelijker hierboven al zegt, VN verdrag gelijke rechten voor mensen met een handicap of chronische aandoening is door de landelijke overheid ingevoerd.
Iedere gemeente heeft deze te maken en na te leven. De VNG kan hierbij ondersteuning bieden waar nodig, samen met Ieder(in).
Gelukkig heeft Helmond het hierin makkelijk, want de vele vrijwilligers en een aantal ambtenaren zetten zich hier volop voor in.
Dus weinig gedoe voor het politieke bestel.
Toch wel handig zulke vrijwilligers, ofnie 😉
Dag John,
Elk plan om tot meer samenwerking te komen met de inwoners van Helmond staat of valt met de uitvoering. Het is mijn ervaring dat participatie een proces is dat veel vraagt van de beleidsmakers en van degenen die het beleid moeten uitvoeren. Volgend jaar gaat wordt de Omgevingswet van kracht. In de weg hier naar toe heeft de gemeente Helmond keer op keer voorlichtingssessies gehouden voor raadsleden, collegeleden en ambtenaren wat deze nieuwe wet op dit gebied betekent. In het kort komt het er op neer: luisteren naar de burger, openstaan voor andere meningen en samenwerken zodat er vanaf het begin een gedegen en goed plan ontstaat dat gedragen wordt door alle betrokken partijen.
Deze wet vraagt om gedragsverandering van top-down naar bottum-up. Het is mijn ervaring dat dit proces van verandering tot op de dag van vandaag steeds blijft steken in oude cultuurpatronen. Dat ondanks alle inspanningen en intenties.
En dat geldt ook voor andere beleidsterreinen.
Mijn vraag is daarom: wat voegt het Burgerberaad toe aan de huidige werkwijze die nog altijd is gestoeld op wederzijds wantrouwen, zowel van de inwonerskant als van de bestuurlijke- beroepsmatige kant. Wie richt het Burgerberaad in, wat zijn de spelregels en welke garanties zijn er dat de mening van het beraad ook leidt tot concrete acties en het niet blijft bij windowdressing? We hebben immers al een Stadspanel en er zijn ook al diverse adviesorganen waarin burgers participeren. Wat doen we daar dan mee?
Misschien kan het Burgerberaad zich straks als eerste over deze vragen buigen.
Hartelijke groet,
@Harry op woensdag 12 juli 2023 om 02:43:
Beter lezen; ik geef aan dat veel beleid (supra)nationaal is en dat Helmond weinig keus heeft om het in te voeren of niet. Burgerraadplegingen houden over thema’s waarvan het beleid toch al vaststaat heeft geen zin. Laten dit nou net de heikele punten zijn die veel invloed hebben op het dagelijks leven.
Veel van dit beleid komt uit de koker van de VN.
Burgerberaad is er elke 4 jaar en meer zou er niet nodig zijn als de politiek de belangen van de burger serieus zou nemen
@Hanneke Hegeman op woensdag 12 juli 2023 om 09:23:
Beste Hanneke,
Bedankt voor je reactie en je kijk op participatie. Ik ben het roerend met je eens: samenwerking staat of valt met de uitvoering, waarin dialoog het sleutelwoord is. Veel inwoners (en ook raadsleden) geven aan dat het goed zou zijn om de participatie een impuls te geven. Dat denk ik ook.
Je vraagt wat het burgerberaad toevoegt. Hét kenmerk daarvan is dialoog. En juist door een afspiegeling van verschillende groepen inwoners op gang te brengen, ontstaat er én meer begrip voor andermans kijk op zaken én draagvlak voor voorstellen.
En ja, om dat te laten slagen zal er goed moeten worden gekeken naar de criteria die jij noemt, zoals de inrichting ervan, de spelregels en ook de afspraken wat er vervolgens met de opbrengsten van zo’n beraad wordt gedaan.
@Gerard Luijten op woensdag 12 juli 2023 om 12:45:
@Andre op woensdag 12 juli 2023 om 21:51:
De volksraadplegingen waar jullie het over hebben gaan over keuzes op hoofdlijnen, een burgerraad gaat over de nadere invulling op details. Dat is echt iets heel anders.
https://www.bureauburgerberaad.nl