Q&A: Gemeentehuis € 1.570.000 duurder
Helder Helmond, Forum voor Democratie, CDA en Mì Hellemonders stelden schriftelijke vragen aan B&W over de 1.570.000 euro die het nieuwe gemeentehuis extra gaat kosten. Vanwege de wereldwijd hogere kosten voor bouwmaterialen werd dat bedrag met de aannemers afgesproken. Dat komt bovenop de ‘fixed price’ van 37 miljoen die de gemeente een jaar geleden met hen had afgesproken om dat ‘Huis voor de Stad’ te bouwen. In juni 2020 presenteerde wethouder Harrie van Dijk het ontwerp voor dat gebouw.
Hieronder staan de maar liefst 25 raadsvragen (Question) door de 4 oppositiepartijen ingediende vragen. Die worden voorafgegaan door hun inleiding. Zodra we de antwoorden (Answer) van B&W hebben, plaatsen we die (zoals altijd) ook in zijn geheel in de reacties hieronder. De afbeeldingen hieronder plaatste de weblog erbij in het kader van ‘het oog wil ik ook wat’.
In RIB 087 Prijsstijging bouwkosten Huis voor de Stad (pdf) van 2 augustus j.l. deelt u de gemeenteraad mede dat er een bouwkosten overschrijding van 1,57 miljoen euro is vastgesteld. U kunt zich voorstellen dat deze overschrijding welke al gauw neerkomt op bijna 100€ per Helmonds gezin in tijden van oplopende inflatie en stijgende prijzen niet makkelijk kan worden uitgelegd.
Wij stellen u daarom de volgende vragen:
- Deelt u de mening dat het – helemaal in tijden van crisis – economisch wenselijker is om dit geld dat nu naar het huis van de stad gaat beter toe kan komen voor lastenverlichting van de inwoners van Helmond? Bijvoorbeeld voor bestrijding van de energiearmoede.
- Wat is de meerwaarde voor de inwoners van Helmond van deze 1,57 miljoen euro?
- Erkent u de bestuurlijke verantwoordelijkheid voor deze budgetoverschrijding? En zo nee waarom niet?
- Op welk moment is de verantwoordelijk wethouder geïnformeerd over deze kostenstijging?
Door wie en wat is er toen verteld? - Hoe lang is de overschrijding al bekend? En kunt u de stappen en het tijdpad toelichten waarbinnen u de gesprekken met de aannemer heeft gevoerd?
- Bent u van mening dat de urgentie om een besluit te nemen zonder de gemeenteraad te raadplegen voldoende is te onderbouwen? Hoe onderbouwt u dit?
- Zijn er door u toezeggingen gedaan aan de aannemer over het bedrag en of de voorwaarden? Zo ja welke? En op basis van welke bevoegdheid heeft u deze toezegging gedaan?
- Kunt u toelichten wat er is veranderd tussen uw toezegging in de commissievergadering van 18 juni 2019 om geen budgetoverschrijding te verwachten en nu? Veel van de huidige macro economische factoren waren toen ook al te verwachten.
- Een kostenoverschrijding beëindigt uw mandaat inzake het voorstel tot instemming van realisatie van dit project. De raad heeft tenslotte duidelijk aangegeven dat het budget randvoorwaardelijk is om tot instemming te komen. Hoe verklaart u dat u doorgaat met de realisatie van het project zonder mandaat van de gemeenteraad?
- De macro economische toelichting uit de RIB geeft onvoldoende inzicht in de aanleiding van de prijsverhoging. Wat was de exacte aanleiding voor de prijsverhoging?
- Op welke posten zijn er tekorten in het budget? Kunt u dit voorzien van uw duiding?
- In hoeverre spelen onrealistische aanbesteding of een te hoge ambitie een rol bij de prijsverhogingen?
- Waar zit ruimte tot mitigerende acties in de ambitie en uitvoering van het project?
- Kunt u uiteenzetten waarom u bij een taakstellend budget met daarbij behorende ramingsonzekerheden voor
- Hoe verhoudt zich de prijsverhoging zich tot de meegenomen prijsindexatie van 2 miljoen euro en de post onvoorzien van 1,3 miljoen euro?
- Bent u van mening dat de aannemer de uitgaven dient te bewaken en een proactief inkoopbeleid dient te hanteren bij een taakstellend budget? En deze daarmee moet voorkomen dat het budget overschreden wordt? Zo ja betekent dit dat de aannemer verantwoordelijk is voor de overschrijdingen, en terughoudendheid moet worden betracht als duidelijk is dat deze hier niet juist invulling aan heeft gegeven? Wat is uw zienswijze daarop?
- Hoe heeft u de in vraag 17 benoemde aannemers verantwoordelijkheid in het overeenkomst met de aannemer vastgelegd? Heeft u naast het prijsvastbeding ook de genoemde wettelijke bepaling contractueel uitgesloten? Maw is zowel artikel 7:753 Burgerlijk Wetboek én § 47 van de UAV 2012 contractueel uitgesloten?
- Op welke wijze verhouden de in de RIB weergegeven veranderingen zich tot de planning van het project?
- Wat zijn de gevolgen voor het uitgangspunt van een budgetneutrale businesscase?
- Welke verwachtingen heeft u over de toekomst van de prijsontwikkelingen van het Huis van de stad? Graag in uw antwoord ook de indirecte kosten consequenties meenemen (implementatiekosten, verhuiskosten, langere huurkosten bestaande locaties etc.)
- Wat gaat u doen om eventuele volgende onvoorziene zaken op te vangen?
- Welke mitigerende acties zijn er mogelijk om deze budgetoverschrijding niet ten koste te laten gaan van dit projectbudget?
- Op welke manier wordt nagestreefd de extra kosten zo laag mogelijk te houden en de middelen aldus effectief in te zetten?
- Hoe gaat u de financiële tegenvaller of onverwachte meerkosten dekken?
- Deelt u de mening dat moet worden voorkomen dat het budget van dit en andere projecten weer wordt overschreden? zo ja welke taak ziet u voor uzelf weggelegd bij het bewaken van deze budgetten?
22 reacties:
De renovatie van het Binnenhof kost ook klauwen vol geld meer dan werd begroot. En in Helmond ontstaat een hoop deining onder politici?
Bouw en verbouw van overheidsgebouwen kost bijna altijd meer dan werd begroot. Dat geldt ook voor andere sectoren. Ook bij particulieren.
Vraag 1 t/m 3 zijn zeer tendentieus, en echt voor de bühne. Alles wordt duurder, zeker bouwen. Dat zou dan voor Helmond niet gelden…..
Degene die stelt dat je de huidige macro-economische ontwikkelingen al zal aankomen in juli 2019 moet een praktijk als toekomstvoorspeller beginnen. Niemand zag de coronapandemie of de huidige oorlogssituatie in Oekraïne aankomen. Het lijkt erop raadsleden denken dat het stellen van veel vragen hun enige taak is. Vragen over fietspaaltjes, het gebruik van Whatsapp, te onnozel voor woorden.
@Marko op vrijdag 9 september 2022 om 09:42:
Als ik van te voren een vaste prijs met iemand afspreek voor bijvoorbeeld een verbouwing, reparatie of een auto, dan geldt voor mij die afspraak. Afspraak is toch afspraak?
@Hans op vrijdag 9 september 2022 om 09:58:
Dat is wel heel eenvoudig geredeneerd. Het gaat hier om de bouw van het nieuwe gemeentehuis. Een langdurig traject.
Tussentijds worden nieuwe wensen besproken. Nieuwe plannen gemaakt. Er zijn nieuwe ontwikkelingen gaande.
Meerdere situaties doen zich voor.
Nu hebben we te maken met een forse prijsstijging van bouwmaterialen.
Misschien gaan de lonen binnen niet al te lange tijd extra omhoog.
Veel zaken zijn onvoorzien, je kunt daar niet volledig op inspelen.
Een tussentijdse prijsverhoging is dus niet zo vreemd voor zo’n project.
Met de huidige inflatie stijgt vrijwel alles snel in prijs.
Er is overleg geweest tussen de gemeente en de aannemer. Als partijen er onderling niet uitkomen en gaan procederen ligt de bouw misschien jarenlang stil.
Ben benieuwd of het hierbij blijft….
Is heel normaal, budget is bepaald jaren geleden en de materialen zijn meer dan verdrievoudigd nu
Hier gaat het al hetzelfde als in Den Haag. En alles komt bij de burgers terecht. 🤬
Afgezien van de extra kosten, 37 miljoen voor een ambtenaren gebouw !? Betaald door de belasting betaler !! Was er niet ergens een stoffig kantoor op een industrie terrein over ?
Schandalig.
Het uitgangspunt was toch altijd kostenneutraal te bouwen. Het begint altijd met een kostenoverschrijding van € 1,5 miljoen en dat loopt op, want zijn we dadelijk 6 maanden verder dan is dit gegroeid naar € 3 miljoen en zo gaan we verder. Ook de kosten van de school en sportcampus op de Braak lopen op en daar zijn nu ook al overschrijdingen van het budget te zien.
@Rolf op zaterdag 10 september 2022 om 00:03:
Er zijn hier veel bijzondere omstandigheden die prijsopdrijvend werken.
Dat is de oorzaak van een bovenmatige (?) kostenverhoging. Over de hele gang van zaken zijn de opdrachtgever en aannemer in overleg gegaan en hebben een oplossing bewerkstelligd. Enkele politieke partijen stellen daar herkenbare vragen over. Het antwoord kunnen ze zelf ook bedenken.
@Roland op vrijdag 9 september 2022 om 09:57:
Onjuist. Deze vragen zijn van belang voor het volk waardoor zij verkozen zijn. Terechte vragen dus.
Het is in tijden waarin de bevolking de dupe is van wanbeleid niet te verkopen dat er weer geld tekort komt. En het komt heus niet door de bouwmaterialen hoor. Ieder overheidsproject valt duurder uit dan geraamd.
Ook je tweede stelling is onjuist. Willem Middelkoop schreef er bijvoorbeeld al tien jaar geleden over. Ook George Orwell zag het in 1984 al aankomen.
Ik concludeer dat je weinig besef hebt van de werkelijke wereld.
Ooooo maar €1.57 miljoen Waar praten we over in deze tijd dat het drukker is bij de voedselbank dan bij de supermarkt 🤮
@George
Wanbeleid…kun je dat uitleggen. En waarom haal je Nostradamus er niet bij?
Haha, Roland op zijn muil gegaan met zijn vilein niet steekhoudende opmerkingen.
Ook Marko lijkt zich schuldig te maken aan non argumentatie “is toch altijd zo”.
Ach in elk geval zijn beide ook bereid om zich enidzins in te lezen en hun meningen te geven. Goed dus
Er was toch een keihard budget neergezet, met alle randvoorwaarden vastgelegd.
Toch wordt er weer gedaan alsof dit stormschade is. Een niet te verwachten of te voorkomen natuurramp.
Dat gaat ook mij te ver.
Natuurlijk lijkt het verbindend en coöperatief dat met aannemer een bedrag is overeen gekomen. Aannemer zal wel gehuild hebben dat ie “anders failliet gaat”. Want ik zie geen andere, zwaarwegend argumenten. En ook deze vind ik niet sterk. Weet u, dan is dat maar eens zo.
Ik maak me sterk dat een flinke aannemer ook die miljoenen kan ophoesten. Desnoods met een lening bij een bank of uitgesmeerd over jaren… Hij of zij zoekt het maar uit.
We zijn nu zoveel crises verder, dat de bouwfraude affaire is vergeten.
Miljarden en miljarden verdwenen in de grote zakken van de ” bouwwereld”. Met alles werd gesjoemeld, niet in de laatste plaats met subsidies.
Een harde opstelling mag wel eens. Niet als overheid jegens een ondernemer, maar als vertegenwoordiging van de cliënt, de betaler, de burger.,het volk.
Merchanderen achter gesloten deuren, het riekt naar achterbaks en stiekum. Mooie praatjes zijn er altijd. Het was zo’n lieve jongen…..
@Andre in deze tijd een keihard budget neerzetten, dat lukt je in deze tijd zelfs niet met een dakkapel. Denk jij echt dat de situatie in Helmond anders is dan bij alle, echte alle bouwprojecten? En dat in die contracten geen bepalingen zijn opgenomen hoe om te gaan met kostenoverschrijdingen? Het is natuurlijk erg simpel om alles maar wanbeleid te noemen en bij elke euro die de gemeente uitgeeft claimen dat het gratis geld moet zijn voor mensen die hun eigen rekeningen niet kunnen betalen maar zo zit de wereld niet in elkaar.
@Andre op zaterdag 10 september 2022 om 10:02:
Je presenteert zoals gebruikelijk een hoop onzin. Ik verwijs naar een eerdere mening van een reageerder. Jij weet totaal niets.
Sterke en zeer inhoudelijke vragen. Waarvan een groot deel duidelijk niet door politici zijn opgesteld. Het lijkt erop dat deze fracties zich goed hebben laten adviseren door een projectexpert.
Dit lijkt eindelijk de opmaat te geven naar een inhoudelijk debat waarin het college zich mag én kan verweren.
Misschien is het uit te leggen, maar simpelweg denken/zeggen dat alle bouwprojecten duurder worden of nog erger dat overheidsfinanciën nooit binnen budget blijven is natuurlijk een zwakte bod.
Goede vragen hopelijk kunnen deze fracties zich in het debat in de raadszaal ook zo profileren.
To be continued
Ps vraag 14 lijkt niet volledig te zijn
@Peter op zondag 11 september 2022 om 13:58:
Jij leest tenminste goed, met jou kan ik praten. Er zitten nog wel meer slordigheden in de vragen en de inleiding. Ik laat het als oefening voor de lezer over om er een aantal uit te halen.
Wat vind je van de RIB? Zelf vind ik het knap dat de opstellers kans hebben gezien de hele problematiek samen te vatten in een zeer toegankelijke tekst van nog geen 300 woorden. Perfect vertrekpunt voor een gestructureerd debat met diepgang.
@Andre op zaterdag 10 september 2022 om 10:02:
Als een opdrachtgever het niet voor het overeengekomen bedrag kan doen heeft hij de optie om het project af te breken. In dat geval zal er een gerechtelijke procedure komen en moet de aannemer binnen alle redelijkheid uit kunnen leggen waarom hij deze stap heeft genomen. Daarnaast zijn er wettelijke waarborgen voor onvoorziene stijgingen in de bouwkosten. Artikel hierover:
https://www.plasbossinade.nl/kennis-delen/blogs-vlogs/prijsstijging-in-de-bouw-wie-draait-op-voor-de-kosten
Komt erop neer dat als de prijsstijging het normale ondernemersrisico overstijgt de aannemer recht heeft op aanpassing van de aanneemsom. In dit geval is de gemeente samen met de aannemer tot een akkoord gekomen wat naar alle waarschijnlijkheid iets ruimer is dan normaal (je wil in een later stadium ook nog ooit met die aannemer zaken kunnen doen).
@,mivhiel, duidelijk, en dat onken ik ook jiet. Ageren gaat metname om niet transparant zijn.
Ook vind ik je laatste zin een zwaktebod. Draai dat maar eens om, die verdraaide ondernemer mag in zijn handjes knijpen mocht hij toekomstig weer met overheidprojecten mee doen. Als overheid zou ik allerminst deze overweging hebben. Graag of niet
Kleine prijsstijgingen zijn zogezegd wel berekend, maar grotere niet. Dan dien je daarover open kaart te spelen. De marges in de bouw lijken ruim voldoende om 10% op te vangen.
Maar wat als er hier ook over inflatie wordt geklaagd, of erger, over doorrekenen energieprijzen.. Wellicht, als voor miljoenen huishoudens de poen op is, dat de overheid ook een grens gaat trekken. Afbouwen voor afgesproken bedrag, en dan zien we wel.
Het wordt voor veel mensen een koude winter
Tja overheid en binnen budget blijven. Dat is eigenlijk een onmogelijke opgave. Politicie en ambtenaren praten altijd in schattingen. BIJV 1 tot 5 miljoen. Als jij als ondernemer dat doet bij een bank dan ga je door het gat in de deur.
Maar goed, het nieuwe gemeente huis moet nog ingericht worden. Gaat ook nog wat extra kosten.